|
Chbo’ uchun elektromagnit asboblar. Elektromagnit o`zgartirgichlar tuzilishining prinsplari
|
| Sana | 30.05.2024 | | Hajmi | 165,63 Kb. | | #257433 |
Bog'liq CHBO’ uchun elektromagnit asboblar CHBO’ uchun elektromagnit asboblar. Elektromagnit o`zgartirgichlar tuzilishining prinsplari Bajardi:154-21-guruh talabalari Turdiboyeva Mohinur
Elektrmaognit o`zgartirgichlarning umumiy masalalari.
Bu turdagi o`zgartrgichlarning o`ziga xosligi harakatlanadigan element siljishiga elektr hamda magnit parametrlarining o`zgartrgich magnit chizog`i bo`ylab taqsimlanishining o`zgarishidir. Harakatlanadigan o`zak, ekran, o`lchash cho`lg`mi, magnitli, shuningdek kombinatsiyali shunday o`zgartirgichlar mavjud. Qo`zg`atadigan cho`lg`amlari hamda o`lchash cho`lg`mlari bir joyga to`plangan yoki taqsimlangan bo`lishi mumkin. Mo`ljallangan maqsadlarga ko`ra o`zgartirgichlar quyidagi turlarga bo`linadi: chiziqli va uzelli siljishlar. Magnitli taqsimlangan oqimli o`zgartirgichlar qator ishlarda deyarli to`liq o`rganilgan va analiz qilinganligi uchun, biz faqat ular asosida ishlab chiqilgan hamda texnologik jarayonlar nazorat uchun turli chiziqli va uzelli siljishga ega bo`lishi o`zgartirgichlari ishlab chiqilishi mumkin bo`lgan asosiy (bazaviy) o`zgartirgich turlarni ko`rib chiqarish bilan chegaralanamiz.
Elektromagnit o`zgartirgichlar tuzilishining prinsplari.
Ko`rilayotgan o`zgartirgichlar orasida harakatlanadigan ferromagnit o`zakli konstruksiyalar juda keng rivojlangan. O`zgartirgichning eng oddiy konstruksiyasi 1.1-rasmda taqdim etilgan unda 1 va 2 cho`lg`mlar induktivlikning hamda ular o`rtasidagi o`zaro induktivlikning o`zgarishi 3 harakatlanadigan o`zakning П simon 4 magnit o`tkazgichga nisbatan siljishida yuz beradi.
Harakat prinspi magnit o`tkazgichi po`latining magnit qarshiligi taqsimlangan tavsifga asoslangan.
Agar harakatlanadigan qism bilan harakatsiz sterjenlar orasida tirqish mavjudligi oqibatidagi magnit qarshilkka e’tibor berilmasa, bu konstruksiyada bir joyga to`plangan 1 cho`lg`am induktivligini doimiy deb qabul qilish mumkin, taqsimlangan 2 cho`lg`amning induktivligi esa harakatlnadigan 3 o`zak siljishida o`zgaradi.
1.2-rasmda 2 cho`lg`am magnit o`tkazgich bo`ylab, ya’ni 2 cho`lg`mning ham, magnit, ham elektr parametrlari ham taqsimlangan 3 o`zak siljish yo`li bo`ylab taqsimlangan konstruksiya tasvirlangan.
o
1.3-rasmdagi konstruksiya 1.2-rasmdagi konstruksiyadan cho`lg`mlarning biri harakatlanadigan o`zakda joylashganligi bilan farqlanadi. Ko`rib chiqilgan o`zgartirgich konstruksiyalari
1.4- rasmda 4 magnit o`tkazgich sterjenlaridan biri 2 taqsimlangan o`lchash cho`lg`ami bilan yoysimon bajarilgan, 3 o`zagi esa burchakli siljishlarni amalga oshiradigan burchakli siljishlar o`zgartirgichining konstruksiyasi keltirilgan.harakatlanadigan bir cho`lg`amli o`zgartirgichlar ham keng tarqalgan.harakatlanadigan bir joyga to`plangan 3 cho`lg`amli o`zgartirgichning eng oddiy konstruksiyasi 15-rasmda namoyon qilingan. Bu yerda 3-magnit o`tkazgich, 1-harakatsiz cho`lg`ami to`plangan, 2-harakatlanadigan bir joyga to`plangan o`lchash cho`lg`ami
Asosiy tur elektromagnit o`zgartkichini fizik modeli.
1-rasmda elektromagnit elementni fizik modeli tasvirlangan bo`lib, uning magnit zanjiri 1 – uzunlik bo`yicha yoyilgan, hamda uzunligi bir necha o`n va bir necha yuzdan ming mm, gacha bo`lishi mumkin. Qo`zg`tuvchi cho`lg`am 2 magnit o`tkazgich 1 ni asosida joylashgan, shakli g`altak ko`rinishida bo`lib, aktiv qarshiligi va induktivligi bir joyda to`plangan. Magnit o`tkazgich sterjenlaridan biriga o`lchovchi cho`lg`am 3 sterjenni qoplab olgan holda joylashgan. Shu sterjen bo`ylab ekran harakatlanadi. 2 rasmda induktivlikni magnit o`tkazgichning ko`ndalng kesimida va havo bo`shlig`ida tarqalishi tasvirlangan. Havo bo`shlig`ining magnit o`tkazuvchanligi sterjen uzunligi bo`ylab tarqalganidan ko`rsatilgani kabi bo`ylab o`zgaradi.
1-rasm. Elektromagnit elementni fizik modeli.
Havoli tirqishda va magnit o`tkazgich kesimida induksiya taqsimlanishi.
2-rasm. Magnit induksiyasini sterjen uzunligi bo`ylab,
havoli tirqishda va magnit o`tkazgich kesimida taqsimlanishi.
Elektromagnit ishlash prinspi analizi (tahlili)
2 – rasmni anlizi shuni ko`rsatadiki 0 kesimda induksiya qiymati maksimal bo`ladi. O`lchovchi cho`lg`am 3 sterjenlardan birini qamrab olgani sababli u sterjen bo`ylab harakatlanadiganida undagi induksiya oqimi qiymati o`zgaradi. Magnit oqim qiymatining o`zgarishi o`lchash cho`lg`am 3 dagi induksiyalanuvchi U chiqish ni o`zgarishiga sabab bo`ladi. U chiqish uni joylashish joyiga kordinataga bog`liq va shu masofani o`lchash uchun asos bo`ladi.
Elektromagnit element matematik modulini hulosasi.
Magnit o`tkazgich bo`yicha qo`zg`aluchan element 0 kesimdan 01 kesimga qarab harakatlanadiganda har bir dx elementda magnit oqimi qiymati quyidagicha:
dф=Fqdx
miqdorga kamayishi kuzatiladi.
Bu yerda ф – magnit oqimi, F – magnit kuchlanishi
q – havo bo`shlig`ining solishtirma magnit o`tkazuvchanligi
x – siljish koordinatasi.
Huddi shunga o`xshash qo`zg`aluvchan element magnit o`tkazgich bo`ylab dx elementga siljiganda magnit kuchlanishi dF uzunlikga mos miqdorda kamayadi: dF=rфdx
bu yerda: r – magnit o`kazgich po`latning uzunlik birligdagi solishtirma magnit qarshiligi.
(1) va (2) tenglamalardan quyidagini topish mumkun:
|
| |
