|
II BOB. Python statements (bayonnomalar)
|
| bet | 5/8 | | Sana | 28.05.2024 | | Hajmi | 62,9 Kb. | | #255867 |
Bog'liq Paythonda siklik operatorlarII BOB. Python statements (bayonnomalar)
2.1. Pythonda Shart operatorlari
Python-da shart operatorlari (`if`, `elif`, va `else`) shartni tekshirish uchun ishlatiladi. Bu operatorlar kodni qaysi qismi yoki qaysi amalni bajarish kerakligini aniqlash uchun foydalaniladi. Quyidagi misol shart operatorlarini qanday ishlatishni ko'rsatadi:
python
x = 5
y = 10
if x < y:
print("x kichik y dan")
elif x > y:
print("x katta y dan")
else:
print("x va y teng")
Bu kodda, `if`, `elif` (agar shart bajarilmasa) va `else` (agar boshqa hech qanday shart bajarilmagan bo'lsa) operatorlari foydalanilgan.
1. `if` operatori: Bu operator, berilgan shart bajarilganda shart bo'lgan qismni bajaradi. Misolimizda, agar `x` kichik bo'lsa `y` dan, `print("x kichik y dan")` qatorini bajaradi.
2. `elif` operatori: Bu operator, oldingi shart bajarilmagan bo'lsa qanday qilib ikkinchi bir shartni tekshiradi. Misolimizda, agar `x` katta bo'lsa `y` dan, `print("x katta y dan")` qatorini bajaradi.
3. `else` operatori: Agar yuqoridagi shartlar bajarilmagan bo'lsa, `else` blokini bajaradi. Misolimizda, agar `x` va `y` teng bo'lsa, `print("x va y teng")` qatorini bajaradi.
Natijada, quyidagi chiqaruv ko'rsatiladi:
x kichik y dan
Shart operatorlarini ishlatish orqali, dasturda shartlarni tekshirish, shartga bog'liq ravishda amallar bajarish mumkin. Agar boshqa misollaringiz bo'lsa, yordam bering!
Bir necha sodda shart operatori misollari bilan davom etaylik:
1. **Sonlarni solishtirish:**
```python
x = 10
y = 5
if x > y:
print("x katta y dan")
2. **Sonlar tengligini tekshirish:**
```python
x = 10
y = 10
if x == y:
print("x va y teng")
3. **Biror shartning qanoatliligi:**
```python
x = 10
if x > 0:
print("Musbat son")
elif x < 0:
print("Manfiy son")
else:
print("Nolga teng")
4. **Matnlar solishtirish:**
```python
parol = "maxfiy"
if parol == "maxfiy":
print("Kirish mumkin")
else:
print("Kirish mumkin emas")
5. **List elementlarini tekshirish:**
python
raqamlar = [1, 2, 3, 4, 5]
if 3 in raqamlar:
print("3 ro'yxatda mavjud")
6. **Boolean qiymatlarni tekshirish:**
python
x = True
if x:
print("x haqiqiy (True)")
else:
print("x yolg'on (False)")
Bu misollar Python tilidagi shart operatorlarini o'rganish uchun yaxshi mablag' bo'lib, ularni o'zgaruvchilar, matnlar, ro'yxatlar, va boolean qiymatlar bilan birgalikda ishlatishni o'rganishga yordam beradi. Agar boshqa misollar kerak bo'lsa, menga so'rashdan xursandman!
Python'da bayonnomalar (statements) dastur kodining bajarish qismidir. Ular turli xil maqsadlarga qo'llaniladi. Quyidagi turli bayonnomalar mavjud:
1. **Boshlanish bayonnomasi (`print()`, `input()` va h.k.):**
Boshlanish bayonnomalari dasturning boshlanishi yoki axirgi chiqishini ta'minlaydi.
python
print("Salom, dunyo!")
2. **O'zgaruvchi berish bayonnomasi:**
O'zgaruvchiga qiymat berish yoki uning qiymatini o'zgartirish uchun ishlatiladi.
python
x = 5
y = x + 3
3. **Shart bayonnomasi (`if`, `elif`, `else`):**
Shartni tekshirish uchun ishlatiladi.
python
if x > 10:
print("x 10 dan katta")
elif x < 10:
print("x 10 dan kichik")
else:
print("x 10 ga teng")
4. **Sikl bayonnomasi (`for`, `while`):**
Sikllarni boshlash uchun ishlatiladi.
python
for i in range(5):
print(i)
5. **Funksiya bayonnomasi (`def`):**
Funksiyani tanlash va aniqlash uchun ishlatiladi.
python
def salom():
print("Salom, dunyo!
salom()
6. **O'chirish bayonnomasi (`del`):**
O'zgaruvchini o'chirish uchun ishlatiladi.
python
del x
7. **Yangilash bayonnomasi (`update`):**
Lug'atni yoki ro'yxatni yangilash uchun ishlatiladi.
python
dictionary = {"ism": "Ali", "yosh": 25}
dictionary.update({"yosh": 26})
Bayonnomalar Python dasturlash tili uchun asosiy qismdir. Ularning har biri dasturning bir qismi sifatida ishlaydi va dastur o'zini tashkil etadi. Agar boshqa savollar bo'lsa, menga yozing!
|
| |
