• 1517-yili
  • Cho‘lpon nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi Toshkent — 2019 R. Farmonov, U. Jo‘rayåV, sh. Ergashev jahon tarixi




    Download 7,71 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet15/133
    Sana02.12.2023
    Hajmi7,71 Mb.
    #109812
    1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   133
    Bog'liq
    jahon tarixi 8 uzb

    Reformatsiyaning boshlanishi. Jamiyatdagi umumiy norozilik sha-
    roitida G‘arbiy Yevropada xristianlik cherkovini isloh qilish uchun
    harakat boshlanib, bu jarayon Reformatsiya (reforma – islohot) deb
    ataldi. Yangi davr boshlarida tarqoq knyazliklardan iborat bo‘lgan
    Germaniyaning ichki ishlarida hal qiluvchi rolga katolik cherkov da’-
    vo qilardi. Germaniyada juda katta yerlar, hatto butun boshli sha-
    harlar ham katolik cherkoviga qarashli edi. Indulgensiya sotuvchi
    ruhoniylar va cherkov soliqlarini yig‘uvchilar butun Germaniya bo‘y-
    lab kezib yurardi.
    O‘rta asrlarda katolik cherkovi qaysi omillar sababli o‘zining qudratiga erishgan
    edi?
    Reformatsiya 1517-yili Germaniyaning Vittenberg universiteti
    ilohiyot fani professori Martin Lyuterning «95 tezislar» deb ataluvchi
    indulgensiyalarga qarshi da’vati bilan boshlandi. Aslida faqat ilmiy
    munozara uchun mo‘ljallangan ushbu tezislar lotinchadan nemis ti-
    http://eduportal.uz


    19
    liga tarjima qilinib, butun Germaniyani hayajonga
    soldi. M. Lyuterning bu qilmishi Rim papasining
    jahlini chiqardi. U M. Lyuterni Vorms shahar
    sudiga chaqirdi. Papa M. Lyuterdan o‘z g‘oyala-
    ridan voz kechishni talab qildi, lekin u papaga
    bo‘ysunishdan va indulgensiyalarning sotilishini
    ma’qullashdan bosh tortib, sudda yorqin nutq
    so‘zladi. M. Lyuterning suddagi nutqi xalqni to‘l-
    qinlantirib yubordi. Uning tarafdorlari o‘z mazhabi
    va cherkovini tashkil qildilar. Ular lyuteranlar deb
    ataldi.
    XVI asrda Yevropada Reformatsiya
    Martin Lyuter
    http://eduportal.uz


    20
    Yevropada Reformatsiya – katolik cherkovni isloh qilish jarayoni
    shunday boshlandi.
    Dehqonlar urushi. Yevropada an’anaviy jamiyatning inqirozi va
    kapitalistik munosabatlarning rivojlanishi zodagonlar va knyazlarda
    o‘z daromadini oshirish istagini kuchaytirdi. Ular jamoa yerlarini
    egallab olib, dehqonlarning ulushini qisqartirdi, natural va pul yig‘im-
    larini, dehqonlarning ishlab berish majburiyatlarini oshirdi. Amerika-
    dan g‘alla va kumushning oqib kelishi natijasida yuz bergan narx-
    navo inqilobidan ham, avvalo, Yevropa dehqonlari aziyat chekdi. Deh-
    qonlarning og‘ir ahvoli ularni qo‘zg‘olon ko‘tarishga majbur qildi.
    Dehqonlar qo‘zg‘oloni 1524-yil yozida Germaniyada boshlandi.

    Download 7,71 Mb.
    1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   133




    Download 7,71 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Cho‘lpon nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi Toshkent — 2019 R. Farmonov, U. Jo‘rayåV, sh. Ergashev jahon tarixi

    Download 7,71 Mb.
    Pdf ko'rish