CONFERENCE ON THE ROLE AND IMPORTANCE
OF SCIENCE IN THE MODERN WORLD
Volume 01, Issue 04, 2024
91
CONFERENCE ON THE ROLE AND IMPORTANCE OF SCIENCE IN THE MODERN WORLD
universalconference.us
Bosh miya qon aylanishining ishemik tipdagi buzilishini o‘tkazgan
bemorlar reabilitatsiyasi
D.Y.Batirov, A.P.Rahimov, A.X.Allanazarov, X.A.Madrimov
Toshkent tibbiyot akademiyasi Urganch filiali
Annotasiya:
Maqolada insultdan
keying reabilitatsiya jarayoni,o`tkazish
muddatlari,turlari bo`yicha adabiyotlar taxlili keltirilgan. Reabilitatsiya – bu insult
o`tkazgan bemorlarda yo`qolgan yoki kamaygan funksiyalarni tiklashga qaratilgan
jarayondir. Reabilitatsiyani erta boshlash bemorning o’ziga xizmat qilishining
zaruriy darajasiga erishish,insultdan
keying davrda uning ijtimoiy , psixologik,
jismoniy adaptatsiyasi va nihoyat mehnat qobiliyatini tiklash ,hamda
jamiyatda
insultdan keyingi nogironlikni kamayishiga va bemorlar hayot sifatini yaxshilashga
olib keladi.
Kalit so`zlar:
reabilitatsiya, insult, nreabilitatsiya, nogironlik,
funksiyalar
tiklanishi.
Hozirgi kunga kelib, uyqu arteriyalarining stenozi va patologik
deformatsiyalari 70-80% hollarda aniqlangan bo’lib, ushbu kasalliklar og’ir
asoratlar bilan kechishida hamda davolash-profilaktika
ishlarini olib borishda
muammolar tug’dirmoqda. Patsientlarda qo’shimcha sifatida ko’plab tana boshqa
a’zolari patologiyalari kuzatilishi va ushbu toifa bemorlarni jarrohlik yo’li bilan
davolash natijalariga o’z ta’sirini ko’rsatish hamda jiddiy asoratlar kelib chiqishiga
sababchi bo’ladi.
Sunday qilib reabilitatsiya so‘zi lotinchadan tarjima qilinganda «tiklanish
qobilyati» ma’nosini bildiruvchi reabilitatsiya so’zining ko’plab ta’riflari mavjud.
Nevrologiya jamiyatining Yevropa federatsiyasi 1997-yilda reabilitatsiyaning ushbu
ta’rifini qabul qildi”
Reabilitatsiya –faol jarayondir. Uning natijasida
nogironlikka olib keluvchi
shikastlanish yoki kasallikdan keyin to’liq tiklanishga erishiladi to’liq tiklanish
imkoni bo’lmasa, optimal jismoniy,aqliy va ijtimoiy
potensialga erishiladi va
bemorlar ularning ijtimoiy muhitini atrofidagi muhitga birlashtiradilar”[5,6,9].
Qisqa qilib aytganda, reabilitatsiya bemorning kasallik natijasida buzilgan va
shikastlangan funksiyalarining tiklanishiga va ijtimoiy qayta adaptatsiyasiga
yo’naltirilgan tadbirlar (tibbiy,pedagogik,psixologik,ijtimoiyhuquqiy) kompleksi
deyishimiz mumkin [26,32].
Reabilitatsiyaning vazifasi kasallik oqibatida vazifasini qisman yoki to`liq
yo`qotgan o`rganlar vazifasini tiklashdir. Shunday qilib, miya yarimshari insultining
