Dasturlash tillari va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari 1-semestr




Download 6,33 Mb.
Pdf ko'rish
bet168/194
Sana20.02.2024
Hajmi6,33 Mb.
#159185
1   ...   164   165   166   167   168   169   170   171   ...   194
1.3-rasm. Konsol oynasi. 
Agar dasturni ishlatish jarayonida biror xatolik sodir bo‘lsa, uni  yoki  funksional 
tugmalari orqali tekshirib ko‘rish mumkin. Ushbu holda dasturning har bir operatori ketma-ket 
bajarilib, zarur o‘zgaruvchi qiymatini uning nomiga sichqonchani yaqinlashtirib ko‘rish mumkin. 
Shuningdek, dasturning zarur tugun nuqtasiga tugmasini bosib yoki stop operatoridan 
foydalanib, ushbu tugun nuqtada o‘zgaruvchilarning qiymatlarini tekshirib ko‘rish imkoniyati 
mavjud. 
Amaliyot topshiriqlari 
1. 10 sanoq sistemasida berilgan sonni 2,8 va 16 sanoq sistemasidagi ko’rinishini chop 
qiluvchi SONNI_CHOP_QILQISH() funksiyasi polimorf funksiya ko’rinishida aniqlansin.
2. Kvadrat va bikvadrat tenglamalar ildizini topadigan KV_ILDIZ() polimorf funksiya 
aniqlansin. 


Dasturlash tillari va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari 1-semestr
302 
3. Matritsa uchun MATRITSA taynch sinfi yaratilsin. Uning vorisi sifatida to’gri burchakli 
va kvadrat matritsalar ustida qo’shish (+), ayirish(-) va ko’paytirish (*) amalani 
bajaradigan voris sinflar yaratilsin. Kvadrat matritsa elementlari bosh diagonalga nisbatan 
simmetrik va u uchburchak ko’rinishda berilgan. Yuqoridagi amallarni bajaruvchi 
funksiyalar polimorf qilib aniqlansin.
4. n o’lchamli fazoda koordinatalari bilan berilgan ikkita nuqtalar orasidagi masofani 
hisoblaydigan MASOFA tayanch sinfi aniqlansin. Uning vorisi sifatida Dekart va 
Chebishev fazosida nuqtalar orasidagi masofani hisoblaydigan DEKART va CHEBISHEV 
sinflari yaratilsin. Nuqtalar orasidagi masofani hisoblaydaydigan funksiya polimorf qilib 
aniqlansin.
5. Butun sonlarning chiziqli ro’yxatini qayta ishlash uchun RUYXAT tayanch sinfi yaratilsin. 
Uning vorisi sifatida stek va navbat tuzilmalari uchun STEK va NAVBAT sinflari hosil 
qilinsin va elementlarni joylash, olish amallarini bajaruvchi funcsiyalar polimorf tarzda 
aniqlansin. 
6. Yulduzcha va Shina topologiyalarida to‘r hosil qilish uchun umumiy harajatni hisoblovchi 
programma tuzilsin. Bunda umumiy TOR sinfi yasalsin. Sinfda qurilmalar soni n, 
qurilmalargacha bo‘lgan masofalar a[n], sim narxi q, konnektor narxi p saqlanadi. 
TOR sinfidan YULDUZ va SHINA sinflari yasang. YULDUZ sinfida harajatlar 
quyidagicha hisoblanadi: 

=
+
=
n
k
k
p
q
a
S
1
)
2
(
SHINA sinfida harajatlar quyidagicha hisoblanadi: 
np
q
a
S
n
n
k
+






=
=
,
1
max
Berilgan topologiya va o‘lchamlar yordamida S harajatni hisoblaydigan programma 
tuzilsin. 
7. Telefon muloqoti harajatini hisoblovchi TARIF sinfi tuzilsin. TARIF sinfida kiruvchi va 
chiquvchi qo‘ng‘iroqlar daqiqalari soni saqlansin. TARIF sinfidan UNIVERSAL va 
PROGRESS sinflari tuzilsin. UNIVERSAL tarifida harajat S=nA+mB formula yordamida 
hisoblanadi. Bu yerda n - kiruvchi qo‘ng‘iroqlar soni, m – chiquvchi qung‘iroqlar soni, 
A=0, B=0.03$. 
PROGRESS tarifida
S=nA+ m
1
B
1
+ m
2
B
2
+ m
3
B



Dasturlash tillari va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari 1-semestr
303 
Bu yerda n - kiruvchi qo‘ng‘iroqlar soni, m – chiquvchi qung‘iroqlar soni, A=0.01$, 
B
1
=0.02$, B
2
=0.01$, B
3
=0.005$ 
agar m≤50 bo‘lsa, m

= m, m

= m

= 0. 
agar 50
= 50, m

=m-50, m

= 0. 
agar m>100 bo‘lsa, m

= 50, m

=50, m

= m-100. 
Berilgan tarif, kirish/chiqish qo‘ng‘iroqlari soni yordamida oylik harajatni hisoblovchi 
programma tuzilsin. 
8. Haqiqiy son kompyuter xotirasida
ko’rinishidagi formatda saqlanadi. Bu erda S –son ishorasini aniqlaydi. Agar son musbat 
bo’lsa S=0, aks holda S=1 bo’ladi. P-son tartibi (Q-sanoq sistemasi asosining darajasi). M-
mantissa (0( )

Download 6,33 Mb.
1   ...   164   165   166   167   168   169   170   171   ...   194




Download 6,33 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Dasturlash tillari va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari 1-semestr

Download 6,33 Mb.
Pdf ko'rish