107
1-savolning baholash mezoni
Quyidagi holda javob to‘liq qabul qilinadi:
To‘g‘ri javob: P1–P5 kuzatuv nuqtalar
uchun quyidagi javoblar mos
ravishda berilgan: 4, 3, 1, 2, 2.
Quyidagi hollarda javob qabul qilinmaydi:
boshqa javoblar bo‘lsa;
javob berilmagan bo‘lsa.
Izoh:
Mazkur noan’anaviy savol uchun javob topishda taklif etilgan vaziyat
modelini yaratish kerak. Ayni holda turli
xil kuzatuv nuqtalaridan
minora tomining ko‘rinadigan yoqlarini aniqlash kerak.
Buning uchun
minoraning yuqoridan tasvirlangan rasmiga murojaat qilinadi. Kuzatuv
nuqtalarida sakkizburchakka urinma o‘tkaziladi.
Chizmada beshta har
xil kuzatuv nuqtasidan kuzatuvchi ko‘rishi mumkin bo‘lgan
burchaklar
tasvirlangan. Bu holatda kuzatuvchi
kuzatuv nuqtasidan minora
tomi yog‘idan nechtasini ko‘ra olishi sanab chiqiladi. Masalan, agar
kuza tuvchi Р3 nuqtadan minoraga qaraganda u minoraning faqat 1 ta
yog‘ini ko‘radi, Р1 nuqtada 4 yoqni, Р2 nuqtada 3 yoqni, Р4 va Р5 nuqta
larda esa 2 yoqni ko‘radi.
Ushbu savol o‘quvchilarning matematika fanining «fazo va shakl»ga
oid bilimlarini mustahkamlashga yordam beradi, mazkur savolning aqliy
faoliyat turi «ifodalashga» tegishlidir. Ushbu savol ko‘pchilik o‘quvchilar
uchun qiyinchilik tug‘dirgan. Faqat 32 % OECD davlatlari o‘quvchilari
topshiriqni to‘g‘ri bajara olgan.
108
Rasmda yurayotgan odamning izlari ko‘rsatilgan.
Qadam uzunligi deb birinchi iz tovon oxiridan ikkinchi iz tovon oxirigacha
bo‘lgan masofaga aytiladi. Erkak kishi yurayotganda
uning qadami va
qadamlar soni orasidagi bog‘lanish quyidagi formula bilan ifodalanadi:
Bu yerda
n – bir
minutdagi qadamlar soni,
P – qadam uzunligi (m).
1-SAVOL
Hikmat 1 minutda 70 qadam bossa, formula yordamida uning qadami
uzunligini toping. Yechilishini ko‘rsatib bering.