O‘lchash asboblarining asosiy metrologik tavsiflari

Bevosita ko‘rsatuvchi asboblar uchun sezgirlik asbob qo‘zg‘aluvchan

• qismining og‘ish burchagini o‘lchanadigan kattalik bo‘yicha birinchi hosilasi bo‘lib, quyidagicha ifodalanadi:
• S = d /dx,
• bu yerda d – asbob qo‘zg‘aluvchan qismining og‘ish burchagi.
• Sezgirlik ostonasi – bu o‘lchanadigan kattalikning shunday eng

• kichik. (boshlang‘ich) qiymatiki, u o‘lchash asbobining sezilarli o‘zgarishiga olib keladi.
• S = Хmin/Хnоm*100 %,

• chiqish signalini

• bu yerda, qiymatidir.

• Хmin

• – o‘lchanadigan kaggalikning eng kichik

• (boshlang‘ich)

• Asbob

• ko‘rsatishining

• variatsiyasi

• – o‘lchanayotgan

• kattalikning

• biror

• qiymatini, o‘lchash

• sharoitini

• o‘zgartirmagan

• holda, takror

• o‘lchaganda hosil bo‘ladigan eng katta farqdir va u quyidagicha aniqlanadi

• (5.1 – rasm):
•  = (А0’ – А0”)/Ахmах*100 %,

• bu yerda, АO‘, А0

• – o‘lchanayotgan kattalikning

• (namunaviy Variatsiya

• asbob asosan

• yordamida) qo‘zg‘aluvchan

• takror
• qismi

• o‘lchashdagi qiymatlari. tayanchga o‘rnatilgan

• asboblarda

• ishqalanish

• hisobiga kelib chiqadi.

• 5.1 – rasm. Asbob ko‘rsatishining variatsiyasi.

• Asbobning o‘lchash xatoligi. Bu xatolik sifatida mutlaq xatolik, nisbiy xatolik yoki keltirilgan xatolik berilgan bo‘lishi mumkin. Bu xatoliklar xususida keyingi mavzularda yetarli ma’lumotlar berilgan.
• O‘lchash diapazoni. Bu asosan ko‘p diapazonli asboblarga tegishli. Aksariyat hollarda asbobning har bir o‘lchash diapazoniga taalluqli xatoliklari ham beriladi.
• Xususiy energiya sarfi. Bu tavsif ham muhim hisoblanib, asbobning

• o‘lchash zanjiriga ulanganidan so‘ng kiritishi mumkin bo‘lgan baholashda ahamiyatli sanaladi. Ayniqsa, kam quvvatli o‘lchashlarni bajarishda bu juda muhimdir.
• Xususiy energiya sarfi o‘lchash asbobining tizimiga va

• xatoliklarini zanjirlarda

• konstruktiv

• ishlanishiga bog‘liq bo‘lib, ayniqsa, kichik quvvatli zanjirlarda o‘lchashlarni bajarishda juda muhimdir.