|
Dersin Adı
|
| bet | 4/8 | | Sana | 30.05.2024 | | Hajmi | 4,05 Mb. | | #257671 |
Bog'liq 6523-a3a4- prez.-10-MEXANIKI VƏ ELEKTROMAQNIT (2) (1)Im = 0qm cərəyanın,
Sonda qeyd edək ki, göründüyü kimi əvvəlcə aldığımız
Harmonik rəqsi, vektor diaqramı üsulu deyilən üsulla da təsvir etmək olar.
Bunun üçün başlanğıcı X oxu üzərində ixtiyari seçilmiş O nöqtəsində olan və X oxu ilə rəqsin başlanğıc fazasına uyğun 0 bucağı əmələ gətirən A vektoru götürülür. A vektorunun modulu rəqsin amplituduna bərabər olur (şəkil).
Əgər bu vektoru 0 bucaq sürəti ilə fırlanma hərəkətinə gətirsək, onda A vektorunun ucunun X oxu üzərindəki proyeksiyası, X oxu üzərində hərəkət edər və –A-dan +A -yadək qiymət olar.
Bu vaxt A vektorunun X oxu üzərinədki proyeksiyası zamandan asılı olaraq S = Acos(0t + 0) qanunu ilə dəyişir. Harmonik rəqsi hərəkəti öyrənməyimizin əsas səbəbi odur ki, istənilən qeyri-harmonik rəqsi, çoxlu sayda harmonik rəqslərin cəmi kimi təsvir etmək olar.
şəklində, fazalar fərqi isə
şəklində olar.
Eyni istiqamətli, eyni tezlikli rəqslərin toplanması
Göründüyü kimi, cisim eyni istiqamətli, eyni tezlikli iki harmonik rəqsdə iştirak edərsə, onda yekun rəqs də həmin tezlikdə və həmin istiqamətdə, harmonik rəqs olacaqdır. Yekun rəqsin amplitudu isə toplanan rəqslərin fazalar fərqi (2–1) ilə təyin olunar.
Bunun üçün vektor diaqramı üsulundan istifadə edək. Bu rəqslərin vektor diaqramını quraq (şəkil).
A1 və A2 vektorları eyni 0 tezliyi ilə fırlandıqları üçün, onlar arasındakı fazalar fərqi (2 – 1) sabit qalar. Aydındır ki, yekun rəqsin tənliyi: x = Acos(0t + ) şəklində olar. Burada = 2 – 1 - dir.
Kosinuslar teoreminə görə yekun rəqsin amplitudu:
Rəqs edən cisim, eyni vaxtda bir neçə rəqsi hərəkətdə də iştirak edə bilər. Bu halda yekun rəqsi tapmaq üçün rəqsləri toplamaq lazımdır. Eyni istiqamətli, eyni tezlikli, aşağıda göstərilmiş iki rəqsi toplayaq:
Yekun rəqsin amplitudunun,toplanan rəqslərin fazalar fərqindən asılılığını təhlil edək:
|
| |
