|
) 2 – 1 = 2m (m=0, 1, 2, …)
|
bet | 5/8 | Sana | 30.05.2024 | Hajmi | 4,05 Mb. | | #257671 |
Bog'liq 6523-a3a4- prez.-10-MEXANIKI VƏ ELEKTROMAQNIT (2) (1)Bu sahifa navigatsiya:
-
1) 2 – 1 = 2m (m=0, 1, 2, …) olarsa, onda A = A1 + A2 olar, yəni yekun rəqsin amplitudu toplanan rəqslərin amplitudları cəminə bərabər olar;
2) 2 – 1 = (2m+1) (m = 0, 1, 2, …) olarsa, onda yekun rəqsin amplitudu, toplanan rəqslərin amplitudları fərqinə bərabər olar:
Göstərmək olarki eyni istiqamətli, eyni amplitudlu, lakin tezlikləri bir-birinə çox yaxın olan
iki rəqsi
topladıqda qeyri-harmonik rəqs alınır və bu rəqs «döyünmə» adlanır (şəkil).
Uyğun hesablama göstərir ki, belə rəqsləri topladıqda yekun rəqsin tənliyi
şəklində olur.
Alınan nəticədən görünür ki, yekun rəqs iki rəqsin hasilindən ibarətdir. Bunlardan birincisi , olduğu üçün zamandan çox zəif asılı olur, ikincisi isə (cost) daha güclü rəqsdir. Ona görə də yekun rəqsə, elə harmonik rəqs kimi baxmaq olar ki, onun da amplitudu
qanunu ilə dəyişir. Döyünən rəqsin periodu
müxtəlif məqsədlə, məsələn musiqi alətlərinin köklənməsində, səslərin təhlilində və s. istifadə edilir.
olur. Döyünmədən,
Rəqslərin x və y oxları boyunca baş verdiyini fərz edək. Sadəlik üçün hesablama başlanğıcını elə seçək ki, birinci rəqsin başlanğıc fazası sıfır olsun:
Burada rəqslərin fazalar fərqi, A və B isə toplanan rəqslərin amplitududur. Yekun rəqsin trayektoriyasının tənliyini tapmaq üçün sonuncu ifadəni aşağıdakı kimi çevirək:
Burada
və
əvəzləməsini aparsaq, oxları koordinat oxlarına
nəzərən sərbəst yönəlmiş ellipsin tənliyini alarıq:
Ellipsin oxlarının istiqaməti və ellipsin ölçüləri toplanan rəqslərin amplitudlarından və fazalar fərqindən () asılıdır.
Perpendikulyar rəqslərin toplanması
m = 0; 2; 4; 6 m = 1; 3; 5
1) = m (m = 0, 1, 2,…) olarsa onda ellips düz xəttə çevrilər:
burada « + » işarəsi m-in sıfır və cüt qiymətlərinə, « – » işarəsi isə m-in tək qiymətlərinə uyğundur (şəkil). Yekun rəqs harmonik rəqsdir və tezliyi -dır, amplitudu isə
olar. Rəqs, x oxu ilə
bucağı əmələ gətirən düz xətt boyunca baş verər.
|
| |