Atmosfera ifloslanishi natijasida kelib chiqadigan kasalliklar




Download 0,61 Mb.
bet58/119
Sana07.02.2024
Hajmi0,61 Mb.
#152531
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   119
Bog'liq
Ekologiya 11. Rom уоrм ато. Л tos II кenт z 1 L-fayllar.org

Atmosfera ifloslanishi natijasida kelib chiqadigan kasalliklar
Yirik sanoat shaharlarining havo basseyni sifatini kuzatuvchi xiz­ mat muassasasi ma'lumotlariga qaraganda, atmosferadagi zaharli moddalar orasida ko'lami jihatidan uglyerod oksidi Ьirinchi o'rinda turadi. Shuning uchun апа shu gazning ta'siri to'g'risida mufassalroq to'xtalib o'tamiz.
Uglevod oksidi har qanday yonilg'ining shu jumladan. avto­ transport divigatellarida ishlatiladigan yonilg'ining yonish jarayonida hosil bo'ladi. Na o'ziga xos hidi, па rangi Ьo'lmaydigan bu gaz qondagi gemogloblnga kisloroddan ko'ra, ko'proq o'xshashligi Ьilan xavtlidir. U
апа shu xossasidan «foydalanib» gemogloblnni o'rab olib karbo­ oksigemogloblnni hosil qiladi. Natijada kishi organizmida kislorod yetishmasligi yuz byeradi 5-jadvalda karbooksigemogloblnning qonda to'planishi Ьilan uning zaharli ta'siri o'rtasidagi o'zaro aloqa ko'rsatilgan.
Oltingugurtli yoqilg'i yondirilganda uglyerod oksidi Ьilan ayni Ьir vaqtda oltingugurtli gaz ham hosil bo'ladi.
Havoda reaksiyaga krishi natijasida oltingugurt gazini Ьir qismi sulfat angidridga aylanadi. Bu gaz o'z navbatida atmosfera yog'inlari
yoki suv bug'lariga qo'shilib karbonat kislotani hosil qiladi.
130

Uglyerod oksidining havoda to'planishi (mg/m3 hisoblda)



Karbooksigemogl obln niqonda to'planishi (% hisoblda)



Zaharli ta'siri



40 gacha bo'lganda



5 gacha bo'lganda



Uzoq muddatli murankali ta'sir etishida bosh miya po'stlog'ining faoliyati hamda kayfiyat buziladi.



50-80
bo'lganda


10 gacha bo'lganda



Komdensatorlarnin surunkali ta'sirida yeritrotsitlar soni ortadi, gemoglobln ko'payadi, modda almashinuvi buziladi.



100-200
bo'lganda


10-20 gacha bo'lganda



Bir necha soatdan so'ng bosh og'riydi, keskin harakat qilganda nafas bo'g'iladi.



200-500
bo'lganda


30 gacha bo'lganda



Bir necha soatdan keyin bosl1 og'rig'i va bosh aylanishi, umumiy zaitlanish, ko'ngil aynish, qusish ro'y byeradi.



500-1200

bo'lganda





40-50 gacha bo'lganda



15-20 minutdan so'ng keskin nafas qisish, gandiraklash, es og'ish, xushdan ketish boshlanadi.



1200-1000

bo'lganda





70 gacha bo'lganda



Bir necha minutdan so'ng xushdan ketish, tomir tortishish va nihoyat ro'y byeradi.



1.1-1аdva1

Oltingugurtli gaz havodan og'ir bo'lishi sabaЫi havo basseynining yerga yaqin qatlamini ifloslantiradi. Bu gaz o'zining zaharli xossalaridan tashqari, boshqa zaharli moddalar Ьilan o'zaro aralashib ta'sir qilishi Ьilan ham yanada xavflidir. Bunda zaharli moddalaming yakka o'ziga qaraganda ancha xavfli bo'lgan yangi gruppalari vujudga keladi. Bunday gruppalar jumlasiga: 1) oltingugurtli gaz va fenol; 2) oltingugurtli gaz azot oksidlari; 3) oltingugurtli gaz va vodorod sulfid va boshqa gruppalar kiradi. ·


131

Download 0,61 Mb.
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   119




Download 0,61 Mb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Atmosfera ifloslanishi natijasida kelib chiqadigan kasalliklar

Download 0,61 Mb.