Ekologiya xuquqi asoslari

• O’zRning Yer Kodeksi 1998-yil 30-aprel

• Boshqa normativ-xuquqiy hujjatlar

• www.arxiv.uz

<> tushunchasi

• Ekosistemaning tarkibiy qismlarini tabiiy ravishda
• kelib chiqqan obyektlar tashkil etadi.

• Har qanday ekosistemaga
• yopiqlik, ya’ni mustaqil, o’zga
• ta’sir yordamisiz amal
• qilish xos

• Barcha ekosistemalar
• bir-biri bilan bog’liq.

• Har bir ekosistema
• biomahsuldorligi
• bilan ajralib turadi.

• Tabiiy obyekt – atrof tabiiy muhitning amaldagi qonunlar bilan muhofaza
• etiladigan,tabiiy kelib chiqish alomatlariga ega bo’lgan, ekologik,
• iqtisodiy, madaniy va sog’lomlashtirish funksiyalarini bajarishga hamda
• insonni o’rab turgan muhitning sifatini ta’minlashga
• qodir bo’lgan tarkibiy qismi.

• www.arxiv.uz

• Ekologik xuquqbuzarlik uchun
• javobgarlik turlari

• Intizomiy-xuquqiy

• Ma’muriy-xuquqiy

• Jinoiy-xuquqiy

• Fuqaroviy-xuquqiy

• www.arxiv.uz

• Ekologik javobgarlik
• Tabiiy muhitga zarar yetkazishning
• oldini olish va zarar yetkazilgan
• taqdirda uni qoplash borasidagi
• munosabatlarni ifodalovchi
• normalardan iborat
• iqtisodiy-xuquqiy kompleksdir.

• www.arxiv.uz

• Ekologik javobgarlikning funksiyalari

• Rag’batlantirish
• funksiyasi

• Qoplash
• funksiyasi

• Preventiv
• funksiyasi

• Tabiiy muhitga
• yetkazilgan
• yo’qotishlarni
• natura yoki pul
• shaklida
• qoplashga
• qaratilgan

• Ekologik muhofaza
• qilishga majbur
• etuvchi iqtisodiy
• va xuquqiy
• rag’batlar mavjudligida
• namoyon bo’ladi

• Jazo choralarini
• qo’llash va zararni
• undirish orqali
• ekologik munosabat
• ishtirokchilarining
• xulq-atvoriga
• majburan ta’sir
• ko’rsatadi

• www.arxiv.uz

• Ekologik javobgarlik iqtisodiy va xuquqiy
• shaklda namoyan bo’ladi.

• Iqtisodiy shakl – xuquqqa mos faoliyatga asoslanadi va
• atrof-muhitni ifloslantiruvchi shaxsni chiqitlarni
• kamaytirishga iqtisodiy usullar,
• avvalo, moddiy manfaatdorlik
• bilan qiziqtirish orqali tartibga solinadi.

• Xuquqiy javobgarlik – xuquqqa xilof qilmishlar
• natijasida yuzaga keladi hamda ma’muriy-xuquqiy
• usullar bilan tartibga solinadi.

• www.arxiv.uz

• Ekologik xuquqbuzarlik
• O’zbekistonda o’rnatilgan ekologik-xuquqiy
• tartibga tajovuz qiluvchi hamda tabiiy
• muhitga zarar yetkazuvchi
• yoki shunday zarar yetkazishning real xavfini
• yaratuvchi, aybli, g’ayriqonuniy qilmish
• (harakat yoki harakatsizlik)dir.

• www.arxiv.uz

• Ekologik jinoyat
• O’zbekistonda o’rnatilgan
• Ekologik-xuquqiy tartibga,
• Jamiyatning ekologik
• xavfsizligiga tajovuz qiluvchi
• hamda atrof tabiiy
• muhitga va inson
• salomatligiga zarar
• yetkazuvchi aybli
• ijtimoiy xavfli qilmishdir.

• Ekologik-xuquqiy tartib
• Tabiatni muhofaza qilishga
• qaratilgan qonunlarning
• ekologik talablarini
• amalga oshirish bo’yicha
• ekologik xuquqbuzarliklar
• tizimi

• www.arxiv.uz

• Ekologik jinoyatlar tufayli yetkaziladigan zarar
• iqtisodiy va ekologik shakllarda
• namoyon bo’lishi mumkin.

• Iqtisodiy zarar
• tabiatdan foydalanuvchilarga
• ularning mulki va daromadlariga
• zarar yetkaziladi

• Ekologik zarar
• atrof tabiiy muhit, uning
• ayrim tabiiy obyektlari,
• umuman, tabiiy ekologik tizimning
• ifloslanishi, nooqilona
• foydalanilishi, kamayishi
• va buzilishida
• namoyon bo’ladi

• www.arxiv.uz

• Atrof-muhitni muhofaza qilishning xalqaro-xuquqiy prinsiplari

• Inson ekologik xuquqlarining ustunligi

• Davlatning o’z hududidagi tabiiy
• resurslarga
• nisbatan suvereniteti

• Bir davlat ekologik farovonligiga
• boshqasining ekologik zarari
• hisobidan erishishga yo’l
• qo’ymaslik

• Barcha darajalarda ekologik
• nazoratni amalga oshirish

• Xalqaro ekologik axborot
• bilan erkin almashish

• Davlatlarning favqulodda holatlarda
• Bir-birlariga yordam berishi

• Ekologik-xuquqiy nizolarni tinch yo’llar
• bilan hal etish

• www.arxiv.uz