O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
ISLOM KARIMOV NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT
TEXNIKA UNIVERSITETI
“ELEKTRONIKA VA AVTOMATIKA” fakulteti
“ISHLAB CHIQARISH JARAYONLARINI AVTOMATLASHTIRISH” kafedrasi
“Texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish” fanidan
“ Buxoro neftni qayta ishlash zavodi “ AJ da rektifikatsion kollonani avtomatik nazorat qilish va rostlash
mavzusida
KURS LOYIHASI
Bajardi: 153-20 guruh talabasi: Ozodov B.
Qabul qildi: PhD, dots. Rajabov A.T.
Toshkent-2024
MUNDARIJA
KIRISH………………………………………………………………….2
TEXNOLOGIK JARAYON TAVSIFI…………………………………6
OBYEKTNING UZATISH FUNKSIYASINI TOPISH………………15
ROSTLAGICHLARNING PARAMETRLARINI HISOBLASH.……15
JARAYONNING STRUKTUR SXEMASI……………………..….....18
XULOSA………………………………………………………...….…23
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR…………………………....…24
Kirish
Rektifikatsiya sanoatda keng qo'llaniladi, masalan, fusel moylari va aldegid fraktsiyalarini ajratish bilan etanol ishlab chiqarish, neftdan benzin , kerosin va boshqa fraktsiyalarni ajratish ,shuningdek havo komponentlarini ( kislorod , azot , inert gazlar ) olish uchun.
Rektifikatsiya aloqa moslamalari (plitalar yoki qadoqlash) bilan jihozlangan minora ustunli qurilmalarda amalga oshiriladi - distillash ustunlari , unda bug 'va suyuqlik fazalarining oqimlari o'rtasida bir nechta kontaktlar amalga oshiriladi. Rektifikatsiyaning harakatlantiruvchi kuchi bug 'fazasidagi komponentlarning haqiqiy (ishchi) kontsentratsiyasining suyuqlik fazasining ma'lum bir tarkibi uchun muvozanatdan farqi hisoblanadi. Bug '-suyuqlik tizimi muvozanat holatiga erishishga intiladi. Suyuqlik bilan aloqa qilganda, bug 'o'ta uchuvchan (past qaynaydigan) komponentlar - NK va suyuqlik - sekin uchuvchan (yuqori qaynaydigan) komponentlar - VC bilan boyitiladi. Suyuqlik va bug 'qarshi oqimda harakat qiladi: bug' yuqoriga, suyuqlik pastga, shuning uchun ustun balandligi etarlicha baland bo'lsa, uning yuqori qismida siz deyarli toza maqsadli komponentni olishingiz mumkin. Jarayonga qarab, bunday komponent ham bo'lishi mumkin modda yoki azeotrop aralashma .
Ajraladigan suyuqliklarning qaynash nuqtalariga qarab, rektifikatsiya turli bosimlarda amalga oshiriladi: atmosfera - 30-150 ° C da qaynatish uchun, atmosferadan yuqori - past qaynash nuqtalari bo'lgan suyuqliklar uchun, masalan, suyultirilgan gazlar, vakuumda - yuqori qaynayotganlarning qaynash nuqtalarini kamaytirish uchun. Tuzatish doimiy yoki davriy ravishda amalga oshirilishi mumkin. Uzluksiz rektifikatsiya qilish uchun ustunlar ikki bosqichdan iborat: yuqori - mustahkamlash, bu erda bug' "mustahkamlanadi" - NK bilan boyitiladi va pastki - suyuqlik aralashmasi tugatilgan holda - undan NK olinadi va u bilan boyitiladi. VC. Ustundagi davriy rektifikatsiya bilan faqat bug' mustahkamlanadi. Ikkilik (ikki komponentli) va ko'p komponentli aralashmalarning rektifikatsiyasi mavjud.
Ushbu kurs loyiha ishida neft xom ashyosidan kerasin ajratish uchun rektifikatsion kalonnani hisoblash va loyihalash ishlari mujassamlashgan.
Biroq bunday qurilmalar qator kamchiliklarga ega: o‘lchami katta, yuqori konsentratsiyasili moddalar (distillyat yoki qoldiq) ning chiqishi kam, atrof-muhitga ko‘p miqdorda issiqlik yo‘qoladi.
Suyuq aralashmalarni birmuncha ixcham bo‘lgan rektifikatsiya kolonnalarida to‘la holda komponentlarga ajratish ancha tejamlidir. Rektifikatsiya jarayoni davriy va uzluksiz ravishda, bosimning turli qiymatlarida (atmosfera bosimi ostida, vakuumda, atmosfera bosimdan yuqori bosimda) olib boriladi. Yuqori haroratlarda qaynaydigan moddalarning aralashmalarini ajratishda vakuum ishlatish maqsadga muvofiqdir. Normal haroratlarda gaz holatida bo‘lgan aralashmalar ajratilganda atmosfera bosimidan yuqori bo‘lgan bosim ostida ishlaydigan qurilmalardan foydalaniladi.
|
