|
UCH FAZALI O’ZGARUVCHAN TOK ZANJIRLARI
|
| bet | 8/11 | | Sana | 30.09.2024 | | Hajmi | 483,61 Kb. | | #273008 |
Bog'liq «elektrotexnika va elektronika asoslari»UCH FAZALI O’ZGARUVCHAN TOK ZANJIRLARI.
1-masala. Faza kuchlanishi 220 V bo’lgan tarmoqni liniya kuchlanishi aniqlansin.
Echish. UL=UF =220·1,73=380 V
2-masala. Agar liniya kuchlanishi 220 V bo’lsa tarmoqni faza kuchlanishi aniqlansin.
Echish. UF= V
3-masala. Uchburchak usulda ulangan elektrodvigatel faza toki 10 A bo’lsa, uni liniya toki topilsin.
Echish. A.
4-masala. Tok iste’molchisini to’la faza qarshiligi Z=12 Om, aktiv qarshiligi R=6 Om. Iste’molchini aktiv, reaktiv, to’la quvvatlari xamda faza siljishini aniqlansin. Iste’molchi «yulduz» usulida ulangan bo’lib, UL=220 V li tarmoqqa ulangan.
Echish.1.Faza kuchlanishi V.
2. Dvigatelni liniya toki (ya’ni faza toki) A.
3.Quvvat koeffitsenti
4.Dvigatel qabul qilayotgan aktiv quvvat Vt.
5.Dvigatelni reaktiv quvvati Var.
6.Dvigatelni to’la quvvati VA.
Tekshiramiz VA.
Amaliy mashg’ulot № 5.
ELEKTR O’LCHASHLAR. INDUKTSION XISOBLAGICHNI SINASH
1.Ishni bajarishdan maqsad.
1.Bir fazali o’zgaruvchan tok induktsion xisoblagichini tuzilishi va ishlash printsipi bilan tanishish. 2.Xisoblagichni elektr tarmogiga ulash sxemasi bilan tanishish va elektr energiyasi sarfini xisoblashni o’rganish. 3.Xisoblagichni ishlashini tekshirib ko’rish.
2.Nazariy tushunchalar.
Induktsion sistemadagi asboblardan faqat o’zgaruvchan tok zanjiridagina foydalaniladi. Ular elektr energiyasi xisoblagichi sifatida keng tarqalgan xisoblagichni asosiy qismi ikkita qo’zgalmas elektromagnit va ularga ulangan chulgamlardan, qo’zgaluvchan alyuminiy diskdan, xisoblash mexanizmi va tormozlovchi magnitdan iborat. Elektromagnitni chulgamlaridan o’zgaruvchan tok o’tganda o’zgaruvchan magnit oqimlari xosil bo’lib, ular disk orqali o’tadi va unda uyurma toklarni induktsiyalaydi. Uyurma toklar bilan magnit okimi xosil qilgan magnit maydonning o’zaro ta’siri diskni aylantiradi. Diskning aylanishlar chastotasi n iste’mol qilingan quvvatga proportsionaldir.
3.Ishni bajarish tartibi.
1.Xisoblagichni tekshirish printsipial sxemasi chigilsin.
Xisoblagichni tekshirish uchun printsipial sxema.
2.Pasportida berilganlari bo’yicha xisoblagichni nominal doimiysini xisoblab, olingan qiymatlarini jadvalga yozilsin.
3.Xisoblagichni nominal tokda qizdirilgandan so’ng I=Inom yuklamada (lampochkalarni birin-ketin yoqib) va t vaqt ichida diskni aylanishlar soni xisoblanadi.
4. Xisoblagichni ishlatishga yaroqliligi va qanday aniqlik klassiga tegishliligi xaqida xulosa chiqariladi.
jadval-1
№
|
R Vt
|
t cek
|
N ayl
|
Cx Vtsek/ayl
|
Cn Vtsek/ayl
|
%
|
1
|
|
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
|
|
4. Xisoblash fo’rmulalari.
1.CH=1000·3600/ A Vt Soat/ayl; xisoblagichni nominal doimiysi.
2.Cx=R · t / N Vt Soat/ayl; xisoblagichni xaqiqiy doimiysi.
3.=Cn-Cx/Cx100 %; xisoblagichni nisbiy xatoligi.
5. O’z-o’zini tekshirish savollari.
1.Induktsion sistemali, bir fazali xisoblagichni tuzilishi va ishlash printsipi qanday?
2.Davlat standarti bo’yicha xisoblagichlar uchun qanday talab va shartlar qo’yiladi?
3.Xisoblagichni sezgirligi deb nimaga aytiladi?
4.Xisoblagichni xaqiqiy doimiysi deb nimaga aytiladi va u qanday aniqlanadi?
5.Xisoblagichni nominal doimiysi deb nimaga aytiladi va u qanday topiladi?
6.Xisoblagichni nisbiy xatoligi qanday aniqlanadi?
Amaliy mashg’ulot № 6.
|
| |
