5.2-rasm. Korxonaning asosiy mikromuhit sub’ektlari Logistik firmalarga – ombor va transport xizmatlarini ko‘rsatuvchi hamda
tovarlarni ishlab chiqarish joyidan sotish joyiga etkazishni ta’minlovchi tashkilotlar
kiradi.
Marketing agentliklariga – korxonaning tovar va xizmatlarini maqsadli
bozorlarda siljitishga yordam beradigan marketing tadqiqotlari korxonalari, reklama
agentliklari, konsalting firmalari va boshqa tashkilotlar kiradi.
Moliya vositachilariga – banklar, kredit va sug‘urta tashkilotlari kiradi.
Korxonalar o‘zlarining xaridorlarini diqqat bilan o‘rganishlari lozim. Quyidagi
5.3-rasmda bozorlarning oltita turi keltirilgan.
5.3-rasm. Xaridorlar bozori turlari Aloqa(kontakt) auditoriyalariga – korxona faoliyatiga qiziqish bildiradigan va
uning maqsadlariga erishish bildiradigan va uning maqsadlariga erishish bo‘yicha
imkoniyatlariga ta’sir o‘tkazuvchi har qanday insonlar guruhidir (5.4-rasm).
Ta'minotchilar
korxona
raqobatchilar
marketing
vositachilari
mijozlar
Aloqa(kontakt) auditoriyalari
Marketing
Iste'mol
bozorlari, B2C
Sanoat bozorlari,
B2B
Savdo - vositachi
bozorlar
Ijtimoiy(sosial)
ta'minot bozorlari
Davlat tuzilishi
bozorlari
Xalqaro bozorlar
89
5.4-rasm. Aloqa(kontakt) auditoriyalari turlari 10 Makromuhit – bu korxonaning makromuhitiga ta’sir o‘tkazuvchi kuchli
omillardir. Ularga demografik, iqtisodiy, tabiiy, ilmiy – texnik, siyosiy va madaniy
omillar kiradi.
5.5-rasm. Korxonaning asosiy makromuhit omillari 11 10,11
Котлер Ф., Армстронг Г., Вонг В., Сондерс Дж. Основы маркетинга.–М.: ООО “И.Д.Вильямс”,
2012.- 752 с.
Korxona
Moliya
muassasalari
Ommaviy
axborot
vositalari
Davlat
jamiyati
organlari
Jamoat
tashkilotlari
Joylardagi
jamoatchilik
Keng
jamoatchilik
Ichki aloqa
auditoriyalari
Korxona Demografik
omillar
Iqtisodiy
omillar
Tabiiy omillar
Ilmiy-texnik
omillar
Siyosiy
omillar
Madaniy
omillar
90
Korxonaning tadbirkorlik faoliyati yuritishiga imkoniyatlar yaratuvchi va unga
xavf – xatarlar etkazuvchi makromuhit omillar ta’sir qiladi.