|
O’quvchi: Baliqchi so’zida baliq-o’zak, -chi-so’z yasovchi qo’shimcha.
O’qituvchi
|
| bet | 3/4 | | Sana | 13.06.2024 | | Hajmi | 2,05 Mb. | | #263295 |
O’quvchi: Baliqchi so’zida baliq-o’zak, -chi-so’z yasovchi qo’shimcha.
O’qituvchi: Bolalar o’zak deb nimaga aytiladi va u qanday belgilanadi?
O’quvchi: O’zak deb, umumiy ma’noga ega bo’lgan so’zga aytiladi.
belgi bilan ajratiladi.
O’qituvchi: -chi so’z yasovchi qo’shimcha yordamida yana misollar keltirish mumkin.
Suv + chi =suvchi
Gul + chi =gulchi
Ish + chi =ishchi
Tikuv + chi =tikuvchi
Ov + chi =ovchi
Demak, o’quvchilar, biz –chi so’z yasovchi qo’shimchasi bilan yasalgan so’zlar orqali biror kasb bilan shug’ullanuvchi kishilarni tushunamiz.
-la so’z yasovchi qo’shimchasi bilan so’zlar yasaymiz.
Sozla bunda soz-o’zak, -la qo’shimcha hisoblanadi. Yana gul+la so’zi misol bo’ladi.
So’zlarga –la qo’shimchani qo’shganda, biror harakatga undash ma’nosini anglatadi: toza + la=tozala
so’z + la=so’zla
Keyingi so’z yasovchi qo’shimcha –kor . Masalan: g’alla+kor, paxta+kor. Bu qo’shimcha ham biror ish bilan shug’ullanuvchi kishilarni ifodalovchi so’zlarni hosil qiladi.
-dosh qo’shimchasi orqali yasalgan so’zlar: zamon+dosh, vatan+dosh .
Partadosh
Sinfdosh
-li, -siz so’z yasovchi qo’shimcha bilan so’lar yasalganda, biror narsani belgi va xususiyatini bildiradi. Misol uchun: suvli, gulsiz, aqlsiz, nurli, ishli.
O’qituvchi: Nechta so’z yasovchi qo’shimchani o’rgandik ?
O’quvchi: 6 ta
O’qituvchi: Ular qaysilar ?
O’quvchi: -chi, -kor, -li, -siz, -dosh, -la.
O’qituvchi: Kitobimizni 158-mashqini o’qiymiz, bajaramiz.
G’alla – g’allakor
Baliq –baliqchi
Nur – nurli
Vatan –vatandosh
So’z –so’zla
Tuz – tuzsiz
O’qituvchi: Bittadan hammamiz xat taxtada bajaramiz. Qolganlar daftarda bajaradi. O’zak va so’z yasovchi qo’shimchalarni ajratib ko’rsatamiz.
1-o’quvchi: g’alla+kor
2-o’quvchi: baliq+chi
|
| |
