• 2-Masala.
  • Fanlararo aloqadorlik asosida darslarda vektorlarning fizik va geometrik talqinlarini bayon etish texnologiyasi




    Download 0,57 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet2/4
    Sana12.12.2023
    Hajmi0,57 Mb.
    #116389
    1   2   3   4
    Bog'liq
    M.A. Babayeva 158-163 JUSR maqola matematika
    testlar, informatika 9-10-11 sinf test (2), S164-22 ESTJ (TT) Sulaymonov Muhammad Ravshan o\'g\'li, 1060-XII 06.05.1994, Windows operatsion tizimlari, elektron-hisoblash-mashinalari-va-tarmoqlari, АТ topshiriqlar1-sem (1), 8-sinf mavzulashtirilgan testlar(2), 4436-Article Text-10797-1-10-20211217, d, 7-lab, 14 lab, 2-laboratoriya ishi 1-vazifa, ARNASOY TUMAN 8- MAKTAB YASHIL MAYDON XARITASI, talim tog\'risidagi qonun 23.09.2020
    1-masala. Agar |
    𝑎⃗|=4, |𝑏⃗⃗|=3 bo’lib, vektorlar orasidagi burchak 120
    0
    bo’lsa, bu 
    vektorlarga qurilgan parallelogram diagonallarining uzunliklarini toping.
    Vektorlarni qo‘shish va ayirishning parallelogramm qoidasiga ko’ra, ya’ni : 𝑎⃗ +
    𝑏⃗⃗ va 𝑎⃗ − 𝑏⃗⃗ vektorlar 𝑎⃗ va 𝑏⃗⃗ vektorlarlarga qurilgan parallelogrammning 
    diagonallaridan iborat. 


    160 
    Yechish: parallelogram qoidasiga ko’ra : |𝑎⃗ + 𝑏⃗⃗| =d
    1
    , |
    𝑎⃗ − 𝑏⃗⃗| =d
    2
    Vektor xossalaridan foydalansak: |
    𝑎⃗ + 𝑏⃗⃗|=√(𝑎⃗ + 𝑏⃗⃗)
    2
    =√
    𝑎⃗
    2
    + 2𝑎 
    ⃗⃗⃗⃗𝑏⃗⃗ + 𝑏
    2
    ⃗⃗⃗⃗⃗ 
    |𝑎⃗ − 𝑏⃗⃗|=√(𝑎⃗ − 𝑏⃗⃗)
    2
    =√
    𝑎⃗
    2
    − 2𝑎 
    ⃗⃗⃗⃗𝑏⃗⃗ + 𝑏
    2
    ⃗⃗⃗⃗⃗ 
    d
    1
    =
    √16 + 2·4·3·𝑐𝑜𝑠120
    0
    + 9 = √13 
    d
    2
    =
    √16 − 2·4·3·𝑐𝑜𝑠120
    0
    + 9 = √37 
    2-Masala. Uchlari A(
    1; 3; 5), 𝐵(−3; 4; 7) va C(4; 6; 3) nuqtalarda bo’lgan
    uchburchak yuzasini toping. 
    Parallelogrammning yuzasi. Fazoda berilgan  
    𝑎⃗ va 𝑏⃗⃗ vektorlarning vektor 
    ko‘paytmasining moduli |𝑎⃗ × 𝑏⃗⃗| son jihatdan shu 𝑎⃗ va 𝑏⃗⃗ vektorlarga qurilgan 
    parallelogrammning yuzasiga teng. 
    Дemak, 𝑎⃗ va 𝑏⃗⃗ vektorlarga qurilgan uchburchakning yuzi shu vektorlar vektor 
    ko’paytmasi modulining yarmiga teng.
    Yechish. ABC uchburchak yuzasi 
    𝐴𝐵
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗ va 𝐴𝐶
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗ vektorlarga qurilgan 
    parallelogramm yuzining yarmisiga teng. 
    𝐴𝐵
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗ = (−3 − 1; 4 − 3; 7 − 5) = (−4; 1; 2) 
    𝐴𝐶
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗ = (4 − 1; 6 − 3; 8 − 5) = (3; 3; 3) 
    𝐴𝐵
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗ × 𝐴𝐶
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗ = (−3; 18; −15) 
    |𝐴𝐵
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗ × 𝐴𝐶
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗| = √9 + 324 + 225 = 3√62 
    𝑎⃗ + 𝑏 
    𝑎⃗ 
    𝑏⃗⃗ 
    𝑎⃗ − 𝑏⃗⃗ 
    𝑎⃗ 
    𝑏⃗⃗ 


    161 
    𝑆 =
    3
    2
    √62 
    3-masala. ABC ucburchakning A, 
    B, C burchaklari berilgan bo‘lib, M nuqta 
    BC tomonning o‘rtasi bo‘lsa BAM
    burchakni toping.
    Yechish: faraz qilaylik < BAM=α, 
    PB=c, AC=b, BC=a
     
    AM 
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ ⇈ (AB
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗+AC
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗) ekanligidan
    cosα=
    AB
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗(AB
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗+AC
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗)
    |AB
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗||AB
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗+AC
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗|
    =
    AB
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗
    2
    +(AB
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗⃗ · AC
    ⃗⃗⃗⃗⃗⃗)
    c(c
    2
    +b
    2
    +2bc cosA)
    va 
    b
    c
    =
    sinB
    sinC
    dan
    cosα=
    sinC+sinB+sinA
    √sin
    2
    B+sin
    2
    C+sin
    2
    A
    bundan α=arccos
    sinC+sinB+sinA
    √sin
    2
    B+sin
    2
    C+sin
    2
    A

    Download 0,57 Mb.
    1   2   3   4




    Download 0,57 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Fanlararo aloqadorlik asosida darslarda vektorlarning fizik va geometrik talqinlarini bayon etish texnologiyasi

    Download 0,57 Mb.
    Pdf ko'rish