162
tasvirlash qulay. Tajriba shuni ko‘rsatadiki, kuchlami bunday tasvirlash usulida jismga
bir nuqtada ta’sir qiluvchi ikki yoki bir nechta kuchning teng ta’sir
etuvchisi shu
kuchlarga mos vektorlarning yig‘indisi bilan, agar qarama qarshi yo‘nalgan bo‘lsa
vektorlar
ayirmasi bilan tasvirlanadi, jismga A nuqtada a va b vektorlar
bilan tasvir-
langan ikkita kuch ta’sir etadi. Bu kuchlarning teng ta’sir etuvchisi с=a+b vektor bilan
tasvirlanadi. Kuchni berilgan ikki yo‘nalishda ta’sir etuvchi kuchlarning yig‘indisi
shaklida tasvirlash kuchni yo ‘nalishlar boyich yoyish (ajratish) deyilad.
Fizikada
jismning ilgarilanma harakati deb shunday harakatga aytiladiki, bunda jismning barcha
nuqtalari
bir
xil
vaqt
oralig‘ida
bir xil
yo‘nalishda
bir xil masofaga
siljiydi.Shunday qilib, fizikadagi siljish vektor darsligimizda qabul qilingan ma’nodag
i vektor ekan.
5-masala.
Moddiy nuqta A(2;4;6) nuqtadan B(4;2;7) nuqtaga 𝐹⃗(3;2;4) kuch
ta’sirida to’g‘ri chiziq bo’ylab ko’chgan. F kuchning bajargan ishini va ko’chish
yo’nalishi bilan tashkil qilgan burchagini toping.