|
II. O‘lchash uslubining va qurilmasining tavsifi
|
bet | 3/5 | Sana | 29.11.2023 | Hajmi | 105,71 Kb. | | #107723 |
Bog'liq L3-laboratoriyaII. O‘lchash uslubining va qurilmasining tavsifi
Elektrolizda tok oqimi kimyoviy ajralis,h bilan birgalikda keladi. Ajralgan modda miqdori elektrolit orqali o'tgan zaryad miqdoriga Q proporsional bo'ladi. Tashilgan zaryad Faradey doimiysi F yordamida hisoblanishi mumkin. Bu doimiylik, elementar zaryad e va Avogadro soni NA orasida quyidagi bog'liqlik bor:
(1).
Bu esa Faradey doimiysi F 1 mol elektronlarning zaryad miqdori ekanligi anglatadi.
Ajralgan modda miqdori n va ajralgan ionlarning valentligi z ni kiritib, tashilgan zaryad uchun quyidagi bog'liqlikni hosil qilamiz:
(2).
Bu tajribada Faradey doimiysi elektroliz yordamida aniq miqdordagi vodorodni hosil qilish orqali aniqlanadi. Elektrolizda ajralgan vodorod gazi tashqi bosim p va xona temperaturasi T da yig'iladi.
So'ngra uning hajmi V o'lchanadi. Hosil bo'lgan vodorod molekulalari miqdori n1 ideal gaz holat tenglamasi yordamida hisoblanadi:
(3)
Bu yerda (universal gaz doimiysi)
Har bir H+ ioni elektrolit tokidagi elektron bilan neytrallanadi,bunda vodorod ionlarining valentligi z 1 ga teng. 1 mol H+ ionlarini neytrallash 1 mol elektronlarni talab qiladi va 1 mol H2 olish uchun 2 mol elektron kerak. Olingan vodorod atomlarining modda miqdori n1 talab etilgan elektronlarning mol miqdoriga to'g'ri keladi:
(4)
Shu paytda doimiy kuchlanish U0 da bajarilgan ish W ham o'lchanadi. Unda zaryad miqdori quyidagicha aniqlanadi
(5)
Faradey doimiysi esa (2), (4) va (5) tenglamalarga ko'ra quyidagicha
(6)
Izoh: Suvni elektroliz qilish qismi tajribadan keyin ham to'la qolishi va undan darhol boshqa tajriba uchun foydalanish mumkin.
1 – rasm. Tajriba qurilmasining prinspial qurilmasi.
Tajriba qurilmasi 1 rasmda ko'rsatilgan.
Suvni elektroliz qilish qismi:
Suvni elektroliz qilish qismini qo'llash varag'iga (666 446) binoan yig'ing va uni patnisga qo'ying.
Darajalash idishini (a) gaz jo'mragi (b) balandligigacha ko'taring va har ikkala jo'mrakni oching.
Darajalsh idishi suyultirilgan sulfat kislota (1mol/l atrofidagi) bilan suyuqlik sathi gaz jo'mraklari balandligiga yetgunicha to'diring.
Har ikkala gaz jo'mraklarini yoping.
Elektr simlar:
O'zgarmas quvvat manbaining musbat va manfiy qutblarini (c) joul-vattmetrva voltmetrga (o'lchash sohasi: 30V-) rozetkalariga parallel ulang.
Suvni elektroliz qilish qismining elektrodlarini joul-vattmetr rozetkalariga (d) ulang.
III. Ishni bajarish tartibi
Eslatma xavfsizlik belgisi: Distillanga suvning elektr o'tkazuvchanligi pastligidan suvning elektrolizida 1 mol/l konsentratsiyali suyultirilgan sulfat kislota qo'llaniladi. Suyultirilgan sulfat kislota ko'z va teriga tushsa yallig'laydi.
Ko'zga sulfat kislota tekkanda yaxshilab oqar suvda yuving va shifokorga murojaat qiling.
|
| |