|
Neftni qayta ishlashda rektifikatsion kalonada va ularning harorati satxi va bosmini oʻlchash va rostlash usullari
|
| bet | 3/18 | | Sana | 17.05.2024 | | Hajmi | 2,08 Mb. | | #239919 |
Bog'liq kurs ishiNeftni qayta ishlashda rektifikatsion kalonada va ularning harorati satxi va bosmini oʻlchash va rostlash usullari.
|
|
1.1.
1.2
1.3
|
Neftni qayta ishlashda rektifikatsion kalonada boshqarish usullari Rektifikatsion kalonada harorat satx bosm oʻlchash.
Rektifikatsion kalonada harorat satx rostlash ijro mehxnizimlari.
|
|
II BOB.
|
Retfikasiyon kalonani boshqarish usullari algaritimlari va kantrollelar.
|
|
2.1.
|
Rektifikatsion kalonani boshqarish usullari va algaritimlari.
|
|
2.2.
|
Rektifikatsion kalonada qo’lanuvchi kontrollelar.
|
|
IIIBOB.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Hulosa
|
|
|
Adabiyotlar ro’yxati
|
|
KIRISH
1-BOB. Neftni qayta ishlashda rektifikatsion kalonada va ularning harorati satxi va bosmini oʻlchash va rostlash usullari.
Neftni qayta ishlashda rektifikatsion kalonada boshqarish usullari.
Neftni qayta ishlash korxonalarida bug suyuqlikni sirkulatsiya usuli bilan sochib berish usuli keng ishlatiladi. Bunday holatda flegmaning bir qismi yuqorigi tarelkadan sovutgichga yuboriladi va u yerda ma’lum haroratgacha sovitilib, yuqorigi tarelkaga qaytariladi. Bu yerda sovuq flegma pastki tarelkadan chiqayotgan bug‘lar bilan kontaktga uchraydi. Natijada bug par sovib, qisman kondensatsiyalanadi, hosil bolgan flegma oqimi rektifikatsiyalash jarayonini amalga oshiradi. Yuqorigi tarelkadan rektifikat buglari uzatiladi. Ayrim sharoitlarda, buglarni sirkulatsiya qilinayotgan flegma bilan kontaktini yaxshilash uchun bitta emas, balki ikki yoki uchta tarelkadan foydalaniladi.
Issiqlikni uzatishning ushbu usulidan ko‘pincha zaharli xomashyolarni qayta ishlashda (ayniqsa, suv bug‘i ishtirok etganda) foydalaniladi, chunki bunday sharoitlarda kondensator va sovutgichlar korroziyaga uchraydi. Rektifikatsion kolonnaning yuqorigi qismidan issiqlikni uzatish uchun bayon qilingan usullardan tashqari boshqa usullar (flegmani o‘ta sovitish bilan parsial kondensatsiyalash, suyuqlikni sirkulatsiya bilan sochib berish konturidan distillyatning ikkinchi oqimini ajratib olish va hokazo) dan ham foydalanish mumkin. Har bir aniq sharoit uchun issiqlikni uzatishning eng maqbul usuli tanlab olinadi.
Rektifikatsiyalash jarayonini amalga oshirish uchun kolonnaning pastki qismiga issiqlik kiritiladi. Blinda pastki tarelkadan oqib tushayotgan suyuqlikning bir qismi buglanadi, natijada rektifikatsiyalash jarayoni uchun zarur bolgan buglaming yuqoriga yo‘nalgan oqimi paydo bo‘ladi. Kolonnaning pastki qismiga issiqlikni kiritishning quyi- dagi asosiy usullari mavjud: issiqlik almashinish quvurlarining zmeevigi, bug‘ bo‘shlig‘i bolgan isitgich, sirkulatsiya qilinayotgan issiq oqim.
Rektifikatsion kolonnaning normal ishlashi, ya’ni oldindan berilgan tarkibli rektifikat va qoldiqni olish, xomashyoni kolonnaga qanday holatda berishga bogliqdir. Xomashyo odatda kolonnaga ikki xil - suyuq va bug‘ holatida beriladi. Rektifikatsion kolonnaning ishini tahlil qilish va jarayon uchun eng maqbul rejimni aniqlashda quyidagi omillar hisobga olinishi maqsadga muvofiqdir: issiqlik va sovuqlikning sarflari; tegishli issiqlik va sovuqlik tashuvchi agentlarning borligi; qaynatgich, xomashyoni isitgich va kondensatorlarning zarur bolgan yuzalari; kolonnaning olchamlari va boshqalar.
Rektifikatsion kolannadagi bosimni tanlash birinchi navbatda zarur
bo'lgan harorat rejimi bilan bog‘liqdir: agar kolonnadagi harorat ko‘paytirilishi kerak bo‘lsa, kolonnadagi bosimning qiymati atmosfera bosimiga nisbatan oshiriladi; kolonnadagi haroratni pasaytirish ko‘zda tutilgan paytda, bosim vakuum hosil qilish orqali kamaytiriladi.
Qaynash haroratlari past boMgan va kichik molekulali uglevo- dorodlar (propan, butan, izobutan, pentan va boshqalar) ni ajratishda rektifikatsiyalash jarayoni yuqori haroratda (oqibat natijada yuqori bosimda) olib boriladi.
Kolonnaning yuqorigi qismida haroratning ko‘tarilishi (o‘z navbatida bosimning oshishi) kondensator yuzasining kamayishiga olib keladi, chunki bunday sharoitda kondensatsiyaga uchragan rektifikat bug‘lari va sovituvchi agent haroratlarining o‘rtacha farqi ortadi. Shu bilan birgalikda, kolonnada bosim ortgan paytda. uning pastki qismidan olinayotgan qoldiqning harorati ham koMariladi. Bunday holatda, issiqlik tashuvchi va pastki mahsulot (qoldiq) haroratlari o‘rtacha farqining kamayishi tufayli isitgichning yuzasi ortib ketadi.
Vakuum hosil qilish yo‘!i bilan rektifikatsion kolonnadagi bosim qiymatini kamaytirish orqali kolonnadagi haroratni pasaytirish imkoniyati yuzaga chiqadi. Bunday holat, ayniqsa, o‘ta yuqori qaynash haroratlariga ega boMgan yoki issiqlikka bardosh berolmaydigan komponentlarni ajratishda qoM keladi. Masalan, atmosfera bosimida qaynash harorati 500°C dan yuqori bolgan moy distillyatlarini vakuum ostida 400°C dan past bolgan haroratda rektifikatsiyalash mumkin boladi.
Yuqorida bayon qilinganlardan malumki, bosimning qiymati rektifikatsion kolonnaning bir qator ko‘rsatgich!ariga sezilarli darajada ta’sir qiladi, bunda ayrim ko‘rsatgichlar yaxshilansa, qolganlari esa yomonlashadi. Shuning uchun, har bir aniq sharoitda bosimni tanlashdan oldin ko‘zlangan jarayon har tomonlama chuqur tahlil qilinishi lozim.
Koʼp marta bulatish jarayonini koʼp pogʼonali qurilmalarda olib borish mumkin.
Biroq bunday qurilmalar bir qator kamchilaklarga ega: oʼlchami katta, yuqori
kontsentratsiyali moddalar (distillyat yoki qoldiq) ning chiqishi kam, atrof muhitga katta miqdorda issiqlik yoʼqoladi.Suyuq aralashmalarni birmuncha ixcham boʼlgan rektifikatsion kolonnalarda toʼla holda komponentlarga ajratish ancha tejamlidir
Rektifikatsiya jarayoni davriy va uzluksiz ravishda,bosimning turli qiymatlarida (atmosfera bosimi ostida, vakuumda, atmosfera bosimidan yuqori
bosimda) olib boriladi. Yuqori temperaturalarda qaynaydigan moddalarning aralashmalarini ajratishda vakuum ishlatish maqsadga muvofiqdir.
Normal temperaturalarda gaz holatida boʼlgan arlashmalar ajratilganda atmosfera bosimidan yuqori boʼlgan bosim ostida ishlaydigan
qurilmalardan foydaliniladi Kichik ishlab
chiqarishlarda davriy ishlaydigan rektifikatsion
qurilmalar qoʼllaniladi (rasm)
|
| |
