|
"Fizika innovatsion texnologiyalardan foydalanish" Andijon viloyati Andijon tumani
|
bet | 1/2 | Sana | 02.02.2024 | Hajmi | 9,82 Kb. | | #150517 |
Bog'liq Fizika innovatsion texnologiyalardan foydalanish Andijon viloy-fayllar.org
"Fizika innovatsion texnologiyalardan foydalanish" Andijon viloyati Andijon tumani 6- umumiy o'rta ta'lim maktabi
"Fizika innovatsion texnologiyalardan foydalanish"
Andijon viloyati Andijon tumani
6- umumiy o'rta ta'lim maktabi
fizika fani o'qituvchisi
Yulchiyeva Mavludaxon
Annotatsiya: Bugungi zamonaviy dunyo ta'lim sohasidagi har bir detalga zamonaviy nigoh bilan qarashga undaydi. Shu jumladan har bir fanni o'z o'quv metodikasidan tashqari, unda zamonaviy innovatsion texnologiyalarni ham mujassamlashtirgan tarzda o'quvchilarga o'rgatish ayni kunlardagi dolzarb masalalardan biridir. Ushbu maqolada muallif Fizika fanining dunyo hamjamiyatidagi ahamiyati va ushbu fanni o'quvchi-talabalarga o'rgatishda innovatsion texnologiyalardan foydalanish haqida batafsil bayon etilgan.
Kalit so'zlar: texnologiya, innovatsiya, fizika, pedagogik texnologiyalar, o'quv fan metodikasi, an'anaviy ta'lim va h.k.
Fizika fani bizni atrofimizdagi dunyoni, nafaqat dunyoni, boringki butun texnologiyani qanday ishlashini tushunishga yordam beradi. Shuningdek, Fizika bizga koinotni tartibga solishga yordam beradi. U asoslar bilan shug'ullanadi va bir -biriga o'xshamaydigan hodisalar o'rtasidagi bog'liqlikni ko'rishga yordam beradi. Fizika bizga ijodkorlikni ifoda etishga, dunyoni yangicha ko'rishga va keyin uni o'zgartirishga yordam beradigan kuchli yo'nalishlar beradi. Fizika ma'lumotni tahlil qilish va fan, muhandislik va tibbiyot, shuningdek iqtisod, moliya, menejment, huquq va davlat siyosatidagi muammolarni hal qilish uchun zarur bo'lgan miqdoriy va analitik ko'nikmalarni beradi. Fizika eng zamonaviy texnologiyalarning asosi bo'lib, ilmiy, muhandislik va tibbiy tadqiqotlar va ishlanmalarda ishlatiladigan asboblar va asboblar uchun asosdir. Ishlab chiqarishda fizikaga asoslangan texnologiyalar ustunlik qiladi. Malakali fizika o'qituvchilari bo'lmagan maktablar o'z o'quvchilarini kelajakda ular erishishi mumkin bo'lgan hurmatli va yaxshi maosh oladigan kasblardan uzib qo'yadi. Fizikani o'qiyotgan talabalar SAT, MCAT va GRE testlarini yaxshiroq bajaradilar. Fizika mutaxassisliklari MCAT -da bio yoki kimyo fanlariga qaraganda yaxshiroq ishlaydi. Chunki, ushbu elektron vositalarni ta'lim muassasalarida fanni o'qitishda fizik jarayonlarni, elektron darsliklar, animatsiyalar, virtual laboratoriya va tajribalarni tinglovchilarga dars davomida ko'rsatib borilmoqda. Jumladan, Favqulodda vaziyatlar vazirligi Akademiyasida ham ta'lim jarayonida mavjud barcha fanlarning, ma'ruza laboratoriya va amaliy mashg'ulotlarida yangi zamonaviy tehnologiyalar va asbob-uskunalar ya'ni, raqamli o'lchash asboblari, vertual laboratoriyalar, animatsiyalar, elektron darsliklar, hamda ular asosidagi multimediya vositalardan foydalanish keng yo'lga qo'yilgan va undan tashqari veb-saytlarning samarali tashkil qilinishi, ta'lim-tarbiya samaradorligini oshirishda ham maktabda o'tkazilayotgan turli xil ilmiy-amaliy, ma'naviy-ma'rifiy anjumanlarning ahamiyati katta bo'lmoqda.
Fizika bo'yicha mutaxassislik nafaqat fizika, balki barcha muhandislik va axborot-informatika fanlari bo'yicha aspiranturaga mukammal tayyorgarlikni ta'minlaydi;
hayot fanlari, shu jumladan molekulyar biologiya, genetika va neyrobiologiya; yer, atmosfera; iqtisod va moliya; va davlat siyosati va jurnalistikada asqatadigan sohadir. Siz fizikasiz muhandis yoki shifokor bo'lolmaysiz; o'qituvchilik bilan shug'ullanish ehtimoli kamroq; sizning video o'yinlaringiz zerikarli bo'ladi va animatsion filmlaringiz haqiqiy ko'rinmaydi; Sizning global isish haqidagi siyosat qarorlaringiz unchalik ahamiyatli bo'lmaydi. Fiziklar uchun maxsus so'raladigan ish e'lonlari soni, masalan, muhandislarnikidan kichikroq bo'lsa -da, fizika bo'yicha malakaga ega bo'lganlar uchun mehnat bozori har xil va har doim kuchli. Fizika miqdoriy, tahliliy tafakkurni rivojlantirganligi sababli, fiziklar boshqa texnik mutaxassislarga qaraganda yuqori boshqaruv va siyosat lavozimlarida bo'lish ehtimoli ko'proq faoliyat yuritishadi. AQSh hukumatidagi ilm -fan bilan bog'liq uchta yuqori lavozimdan ikkitasi - energiya vaziri va Oq uyning fan va texnologiya siyosati idorasi direktori - hozirda fiziklardir. Hammamiz, shu jumladan professional fiziklar, - o'rta maxsus ta'lim tizmidagi fizika kurslarini qiyin deb bilamiz, chunki ular bizdan ko'plab kasblar bo'yicha fizika bo'yicha o'qitishni qimmatli qiladigan ko'plab tushunchalar va ko'nikmalarni o'zlashtirishni talab qiladi. Bu shuni anglatadiki, tarix yoki psixologiya yoki kompyuter dasturlash kabi boshqa fanlarga qaraganda, fizikani kollejdan keyin (mustaqil yoki ish joyida) o'rganish ancha qiyin.
Yoshlarga nimani va qancha o’qitamiz? Bu savolga javob umuta’lim maktab, akademik litsey va kasb – hunar kollejlari, mutaxassislik o’quv rejalari hamda fizika o’quv dasturlaridan, darsliklardan olinadi. Yoshlarni qanday o’qitamiz? Amalda bu savolga aniq javob beradigan direktiv hujjat yo’q. U o’qitish metodlari, vositalari hamda o’qitishni tashkil qilish shakllari orqali amalga oshirishga tegishli. Ularni ishlab chiqish, tanlab olish va foydalanish o’qituvchilardan yuqori darajadagi ijodkorlikni talab qiladi. Shuni alohida ta’kidlash lozimki, mustaqillikka erishilgandan so’ng, Respublikamiz rahbariyati ushbu sohaga alohida e’tibor berib, 1997-yili “Talim to’g’risidagi” Qonun va “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” qabul qilindi. Ushbu hujjatlar asosida O’zbekistonda yoshlarni o’qitishning yangi tizimiga o’tildi va u hozirgi kunda muvaffaqiyatli faoliyat ko’rsatmoqda. Fizika fanini o'qitishda zamonaviy vositalar umumiy ta'lim muassasalari o'quvchilari uchun eng samarali va qiziqarli narsalardan yiroq. Ayni paytda mavjud bo'lgan o'qitish usullari zerikarli va talabalarning qiziqishini jalb qilmaydi.
Hozirgi kunda dunyoning ko’plab rivojlangan mamlakatlarida o’quvchilarning ilmiy faoliyatini, ijodkorligini oshiruvchi va shu bilan bir qatorda ta’lim-tarbiya jarayoninig samaradorligini kafolatlovchi yangi pedagogik texnologiyalarni qo’llash borasida katta tajriba to’plangan. Shu tajriba asosini tashkil qiluvchi metodlar interfaol metodlar nomi bilan yuritilib, bu metodlarni dars jarayoniga qo’llay bilish bugungi zamon fizika o’qituvchisi zimmasiga yuklatilgan yuksak vazifadir. Pedagogik texnologiyaning muvaffaqiyatli loyihalanishi va yakuniy natija(samara)ning kafolatlanishi o’qituvchining didaktik masalalar mohiyatini anglab yetish darajasi va darsda ularni to’g’ri baholay olishiga bog’liqdir. Har bir o’tiladigan darsda ta’limning aniq maqsadining belgilanishi o’qitish texnologiyasini loyihalashda muhim shartlardan biri sanaladi. Bunda fan mavzulari bo’yicha o’qitishning tashxislanuvchi maqsadi aniqlanadi. Fizika fan sifatida o’tilgan vaqtdan boshlab fanning ma’lumotlar bazasi ko’payib katta hajmni tashkil etmoqda va u yuqori tezlikda yil sayin boyib boryapti. Shu sababdan fizikani o’tish jarayonida faqat zaruriy axborotlarnigina tanlab olish va o’quvchining o’zlashtirish qobiliyatla riga mos holda ma’lumotlar hajmini miqdoriy o’lchamga keltirish zarur. Ta’lim jarayoniga yangi pedagogik texnologiyalarni joriy etish zamonaviy talablardan biri bo’lib, pedagogik xodimlar va o’qituvchilardan uzluksiz ravishda o’z ustida ishlashini talab etadi. Boshqa fanlardagi kabi fizika fanini o’qitishda ham yangi pedagogik texnologiyalardan foydalanish yaxshi samaralar beradi. Fizika faniga ajratilgan soatlar 6-9 sinflarda 68 soatdan, kasb-hunar kolejlari (KHK) va akademik lisey (AL) ijtimoiy gumanitar- umumta’lim yo’nalishlarida) har bir se mestrda 40 soat o’quv o’quv yuklamasi ajratilgan bo’lib, butun kursni o’qitish uchun 160 soatni tashkil etadi. Bu soatlar davomida o’qituvchi kurs bo’yicha ham ma’ruza o’tishi, ham masalalar yechish, ham labaratoriya mashg’ulotlarini o’tkazishga ulgurishi kerak. Oliy o’quv yurtiga kirishda topshiriladigan test sinov savollari fizikadan asosan masalalar yechish lozimligini inobatga olinsa, masalalar yechish qanchalik muhim ekanligi ayon bo’ladi. Odatda bir juft soat davomida an’anaviy tarzda dars o’tilganda o’quvchilar ko’pi bilan 8,10 ta masala yechib ulguradilar. Bunda o’ta faol o’quvchilar masalani tez yechadilar va boshqa sust o’z lashtiradigan guruhdoshlari masalani yechib bo’lgunlaricha “bo’sh” qolib ketadilar. Sust o’zlashtiruvchi o’quvchilar esa, aksincha, masalaning mohiyatiga tushunmay o’qituvchining vaqtni “tejashi” hisobiga nazardan chetda qoladilar. Ana shunday darslarda interfaol usullarni – yangi pedagogik texnologiyalarni qo’llash sezilarli samaralar beradi. Shunday usullardan biri “6x6” yoki “6x5” usulidir.
|
| |