|
«fizika, matematika va informatsion texnologiyalar» kafedrasi
|
| bet | 16/27 | | Sana | 02.06.2021 | | Hajmi | 1,56 Mb. | | #14703 |
1. 2.
3. ;4.
5. 6.
7. 8.
15. 16 .
17. 18.
19.; 20.
21. 22.
23. 24
25. 26.
27. 28.
29. 30.
Vektorlar algebrasi
Vektor, vektorning boshi, oxiri (uchi), vektorlar. Vektorlarni qo’shishdagi uchburchak va parallelogramm qoidalari. Vektorning proyeksiyalari, chiziqli boğliqli va chiziqli boğliqsiz vektorlar. Bazis. Yo’naltiruvchi kosinuslar. Vektorning koordinatalari. Vektorlar orasidagi burchak.
Vektor.
1-ta’rif. Aniq yo’nalishga ega bo’lgan chekli kesmaga vektor deyiladi.
A nuqtani vektorning boshi, B nuqtani esa vektorning oxiri yoki uchi deyiladi. Odatda vektor yoki ko’rinishda yoziladi. Kesmaning uzunligi vektorning modulini ya’ni son qiymatini ifodalaydi va || yoki || ko’rinishda yoziladi. Vektor degan so’z asli lotincha bo’lib, ko’chiruvchi, siljituvchi yoki tortuvchi degan ma’noni bildiradi
2-ta’rif. Agar vektorlar bitta to’ğri chiziqda yoki parallel to’ğri
chiziqlarda yotsa, bunday vektorlarga kollinear vektorlar deyiladi.
Kollinear so’zi lotincha «com» ya’ni birgalikda yoki umumiy ma’nosidagi va «Linia» ya’ni chiziq ma’nosidagi so’zlardan tuzilgan bo’lib, «chiziqdosh» degan ma’noni bildiradi.
3-ta’rif. Bitta tekislikda yoki parallel tekisliklarda yotuvchi vektorlarga komplanar vektorlar deyiladi.
4-ta’rif. Har qanday va vektorlarning
1) modullari teng bo’lsa;
2) kollinear bo’lsa;
3) yo’nalishlari bir xil bo’lsa , u holda = deyiladi.
5-ta’rif. Uzunliklari teng bo’lib, yo’nalishlari qarama-qarshi bo’lgan vektorlarga qarama-qarshi vektorlar deyiladi.
|
| |
