|
Fizikadan tajriba ishlarini
| bet | 33/37 | Sana | 18.01.2024 | Hajmi | 3,78 Mb. | | #140601 |
Bog'liq механика тажриба-2023-2024Nazorat savollari
1. Gaz qonunlari deganda nimani tushinasiz?
2. Ideal va real gazlar qanday gazlar hisoblanadi? Ular orasidagi farq nimada?
3. Gey- lyussak qonuni aytib bering.
4. Boyl- Mariott qonunini ta’riflang.
5. Amonton qonunini ta’riflang.
6. Gaz qonunlarining bog’liqlik grafiklarini tushintirib bering.
Tajriba ishi№ 17
Mavzu: Holat funksiyasi va kritik nuqta
Ishning maqsadi:
-
Izotermalar P-VSP6 sonini aniqlash;
-
Kritik nuqta va SP6 ning miqdorini aniqlash;
-
Vander Vals holat tenglamasini aniqlash, Boyl temperaturasini aniqlash, molekulaning radiusini va ta’sirlashish potensialini aniqlash.
Kerakli jihozlar:
-
Kritik nuqtani ko’rsatadigan apparat; Immersion termostat, termostat uchun vanna 6l, Termostat uchun kerakli jihozlar 8mmli; Quvurni mahkamlash uchun jihozlar; Bir pog’onalik vakuum nasos, vakuum nasos uchun o’zgartirgich; Manometr uchun xavfsiz idish; Uchoyoq ПАСС; Nerjaveyka shtativ; Shisha trubka; Laboratoriya termometri; Universal qisqich; To’g’ri burchakli qisqich; Rezina ichak ichki diametri d=8mm, va 6mm; Prujinali qisqich; Trubka uchun qisqich; Simob uchun idish; Siqilgan gaz, geksoftorid oltingugurt.
1-rasm:Tajriba qurilmasi
Nazariy qism
Ideal gazning holat tenglamasi quyidagi ko’rinishida:
=1
bu yerda P-bosim, V-molyar hajm, T-temperatura, R-ideal gaz doimiysi. Real gazni holatini ifodalash uchun molekulalarning o’zaro ta’sir kuchi va molekulaning xususiy hajmini e’tiborga olish kerak bo’ladi. Eng ko’p qo’llaniladigan Vander Vals tenglamasi quyidagi ko’rinishda bo’ladi:
(3)
a,b-Vander Vals doimiysi. tortishish va itarish kuchlarini belgilab kogizion bosim deb ataladi. To’ldiriladigan b-molekulaning hajmiga taalluqli bo’lib xususiy hajm deb yuritiladi. b ni qiymatini aniqlab, o’rganilayotgan gaz molekulasining radiusini (4) formuladan aniqlash mumkin: (4)
(2) virual koeffisiyent bilan Vander Vals doimiylari orasidagi bog’liqlik sodda ko’rinishida quyidagicha bo’ladi: (5)
|
| |