G’aznachilikda axborot kompleksi va texnologiyalari reja

G’AZNACHILIKDA AXBOROT KOMPLEKSI VA TEXNOLOGIYALARI

Reja:

• G’aznachilik haqida tushuncha.
• G’aznachilikning asosiy vazifalari va funktsiyalari.
• G’aznachilik faoliyatida axborot texnologiyalarini qo‘llash asoslari.

Vazifa va funksiyalari nizomi

• qarorlari, normativ-huquqiy hujjatlar talablarining oʻz vaqtida va sifatli bajarilishini taʼminlashni;
• Jismoniy va yuridik shaxslarning murojaatlarini har tomonlama, toʻliq va obyektiv koʻrib chiqish, fuqarolarni shaxsan qabul qilish.
• Gʻaznachilik faoliyatiga oid normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarini oʻrnatilgan tartibda ishlab chiqilishi tashkil etish;
• Davlat byudjetining kassa ijrosini amalga oshirish, Yagona gʻazna hisobvaragʻi likvidligini boshqarish;
• Tegishli budjetlar daromadlari va xarajatlari o‘rtasidagi kassa uzilishlarining oldini olishni ta’minlaydigan yagona g‘aznachilik hisob raqamida bo‘lgan Davlat budjeti mablag‘larini boshqarish;
• Davlat budjetining kassa ijrosi, jumladan, tushadigan daromadlarni turli darajadagi byudjetlar oʻrtasida taqsimlash, budjet tashkilotlari va budjet mablagʻlari oluvchilarning xarajatlar smetalari ijrosi va Davlat budjeti ijrosi toʻgʻrisida hisobot tuzishni muvofiqlashtirish;
• Budjet tashkilotlarining chet el valyutasidagi daromadlari va xarajatlari hisobini yuritish hamda maqsadli ishlatilishini ta’minlash; davlat xaridlari jarayoni ustidan monitoring olib borish;
• Oʻzbekiston Respublikasining davlat ichki va tashqi qarzlariga xizmat koʻrsatish.

G’aznachilikning avtomatlashgan axborot tizimi uchun sanab o’tilgan talablardan va bu tizimni qurish shartlaridan kelib chiqib, avtomatlashgan axborot texnalogiyalarining ikki arxitekturasi foydalaniladi

• “Terminal” – yuqori mahsuldor meynfreym (mainframe) markazlashgan hisoblash majmuasi va lokal hamda masofaviy, jumladan, intellektual terminallar tizimini qo’lalsh asosida.
• “Mijoz-server” – bo’lim, tashkilotlar ko’lamidagi lokal hisoblash tarmoqlarida ma’lumotlar bazasi bilan jamoaviy yuqori mahsuldor mehnatni tashkil etish asosida.

G’aznachilikning AAT “Mijoz-serveri”

• “Mijoz-server” arxitekturasi davlat g’oyalari lokal hisoblash tarmoqlari birlashtirilishi bilan tashkil qilinadi. Birlashtirish masofaviy fodalanuvchilarga axborot ayirboshlash va masofaviy foydalanuvchilarga axborot ayirboshlash va masofaviy ma’lumotlar bazasini modifikatsiyalash bo’yicha zarur amallarni samarli va xavfsiz bajarishga imkon beruvchi kommunikatsion jihozlar va dasturiy ta’minotni qo’llash bilan amalga oshiriladi. Avtomatlashtirilgan axborot tizimlari ishchi stantsiyalarida avtomatlashtiilgan ish joyi ham etuvchi vazifalar majmuidan tashkil topadigan dasturiy ta’minot joylashadi. Foydalanuvchilar Davlat g’aznachilik organlari ma’lumotlar bazasi bilan ishlashida AIJ vazifalarining mijoz qismini o’zida jo etadi. Ularning faoliyatini foydalanuvchi interfeysi, ma’lumotlar bazasiga so’rovlarni shakllantirish va so’rovnoma jo’natish ta’minlaydi. Bunday arxitektura markazlashgan ma’lumotlar ma’lumotlar bazasi va nisbatan arzon shaxsiy EHMlardan foydalangan holda ergonomik, o’zgaruvchan sozlanishga ega AIJlari hosil qilishga imkon beradi.

Mavzuga oid savollar

• G‘aznachilik nima va u qanday funksiyalarni bajaradi?
• G‘aznachilik organlarining avtomatlashtirilgan axborot texnoloyasi qanday vazifalarni hal etishga mo‘ljallangan?
• G‘aznachilikda avtomatlashtirilgan axborot texnologiyalarini tashkil etishda qanday sxemalar qo‘llaniladi?
• G‘aznachilikda AAT terminal arxitekturasiga tavsif bering.
• “Mijoz-server” arxitekturasining mohiyati nimada?
• G‘aznachilik organlari aloqa tizimi qanday tashkil etiladi?
• G‘aznachilik AATyaratish va ishlab chiqishga asosiy xarajatlarni sanab o‘ting.