|
Guliston davlat universiteti axborot texnologiyalari va fizika-matematika fakulteti amaliy matematika va axborot texnologiyalari kafedrasi
|
| bet | 1/14 | | Sana | 27.01.2024 | | Hajmi | 0,76 Mb. | | #147056 |
Bog'liq Safoyev Dilnoza kurs ishi 1
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
GULISTON DAVLAT UNIVERSITETI
AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA FIZIKA-MATEMATIKA FAKULTETI
AMALIY MATEMATIKA VA AXBOROT TEXNOLOGIYALARI KAFEDRASI
“Amaliy matematika” bakalavr yo‘nalishi
“Matematik modellashtirish” fanidan
KURS ISHI
Mavzu: Gipotezalarni tekshirish va qo‘yish modeli
4-bosqich 7-20 guruh talabasi: _________ Safoyeva Dilnoza
Qabul qildi: _________ Abduraimov D.
_________ __________________
Kurs ishi bo‘yicha talaba bahosi: _________
Kurs ishi topshirilgan sana:_______________
Guliston-2024
MUNDARIJA
KIRISH 2
1.1.Gipoteza yaratish 6
1.2.Gipoteza shakllantirish 9
1.3.Gipotezani tekshirish 12
2.1. Gipotezalar va ilmiy uslub 21
2.2. Chiziqli regressiya tenglamasini tanlash sifatini baxolash usullarini qo’llanishiga doir misollar. 24
2.3. Ko‘p o‘lchovli statistik tahlil usullari 29
3.1.Statistik gipotezani tekshirish sxemasi. 35
3.2.Normal taqsimot o‘rta qiymati uchun statistik gipotezani tekshirish. 37
3.3.Normal taqsimot dispersiyasi uchun statistik gipotezani tekshirish. 46
3.4.Bosh to’plam haqidagi statistik gipotezani tekshirish 49
XULOSA 58
FOYDALANILGA ADABIYOTLAR RO’YXATI: 59
KIRISH
Rivojlanayotgan koʻpgina mamlakatlar singari Oʻzbekiston Respublikasida ham iqtisodiyotni yanada rivojlantirishning asosiy shartlaridan biri ta’limni ishlab chiqarish bilan chambarchas bogʻlashdir. Shu singari iqtisodiyotni yanada rivojlantirishda ta’limda aniq fanlarsiz marraga erishish qiyinchiliklar tugʻdiradi. Aniq fanlar tarkibiga kiruvchi matematik va kompyuterli modellashtirish asoslari fani iqtisodiyotning barcha sohalarda qoʻllasa boʻladigan zamonaviy fandir. Unda turli jarayonlarning matematik va kompyuterli modellarini tuzish usullari va yangi kompyuter texnologiyalariga asoslangan hisoblashlarni amalga oshirish asosda iqtisodiy yechimlar qabul qilishdan iboratdir.
Inson faoliyatining turli sohalarida shunday holatlar boʻladiki, mavjud boʻlgan bir qancha variantlar ichidan birini tanlashga toʻgʻri keladi. Agar variant yagona boʻlsa, shubhasiz oʻsha tanlanadi. Biroq variantlar koʻp boʻlsa, ularning ixtiyoriysi tanlanmaydi, balki ma’lum ma’noda eng yaxshisi, eng samaralisini tanlash maqsadga muvofiq boʻladi. Odatda bunday variantlar optimal deb ataladi. Optimal soʻzi aslida lotincha boʻlib, eng yaxshi (mavjud imkoniyatlar doirasida undan yaxshisi yoʻq) eng ma’qul, eng samarali kabi ma’noni anglatadi.
Insoniyat tarixining ko‘p yillik tarixi ezgu g‘oyalardan va sog‘lom mafkuradan mahrum biror bir jamiyatning uzoqqa bora olmasligini ko‘rsatdi. Shu bois mustaqillik tufayli mamlakatimiz o‘z oldiga ozod va obod Vatan, Erkin va farovon hayot barpo etish, rivojlangan mamlakatlar qatoridan o‘rin olish, demokratik jamiyat qurish kabi ezgu maqsadlarni qo‘ydi1.
Bu esa kelajagimizni yaqqol tasavvur etish, jamiyatimizning ijtimoiy ma’naviy poydevorini mustahkamlash ehtiyojini tug‘diradi. Demak, galdagi eng asosiy vazifa: yosh avlodni Vatan ravnaqi, yurt tinchligi, xalq farovonligi kabi kabi oliy janob tuyg‘ular ruhida tarbiyalash, yuksak fazilatlarga ega, ezgu g‘oyalar bilan qurollangan. Komil insonlarni voyaga yetkazish, jahon andozalariga mos, kuchli bilimli, raqobatbardosh kadrlar tayyorlashdir. “Jahon sivilizatsiyasiga dahldor bo‘lgan eng zamonaviy ilmlarni egallamay turib, mamlakat taraqqiyotini ta’minlash qiyin”, -degan edilar I.Karimov. O‘zbekistonning iqtisodiy va ijtimoiy sohalarda yuqori natijalarga erishishi, jahon iqtisodiy tizimida to‘laqonli natijalarga to‘laqonli sheriklik o‘rnini egallay borishi, inson faoliyatining barcha jabhalarida zamonaviy axborot texnologiyalaridan yuqori darajada foydalanishning ko‘lamlari qanday bo‘lishiga hamda bu texnologiyalar ijtimoiy mehnat samaradorligining oshishida qanday rol o‘ynashiga bog‘liq. Demak, zamonaviy kompyuterlardan amalda keng foydalana oladigan yetuk kadrlar tayyorlash kechiktirib bo‘lmaydigan vazifadir.
Talabalar dasturlash tillarini va yo‘nalish bo‘yicha maxsus fanlarni o‘rganish natijasida dasturchi darajasiga yetishadi. Lekin, ular olgan nazariy va amaliy bilimlarini amaliy masalalarni yechishga qo‘llashda ko‘pgina qiyinchiliklarga duch kelishadi. Chunki ularda tipik, taqribiy masalalarni yechishda oliy matematika kursidan olgan bilimlargina mavjud. Shuning uchun, hayotiy masalalarning matematik modellarini tushuna olishlari, ularni yechishning sonli-taqribiy, taqribiy-analitik usullarini o‘rganishlari uchun sonli usullar, algoritmlar va amaliy dasturlar tuzishni bilish ahamiyati katta hisoblanadi.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Guliston davlat universiteti axborot texnologiyalari va fizika-matematika fakulteti amaliy matematika va axborot texnologiyalari kafedrasi
|
