|
I-bob. Tarmoq arxitekturasi
|
| bet | 37/45 | | Sana | 10.02.2024 | | Hajmi | 2,49 Mb. | | #154066 |
Bog'liq 1 Mavzu Kompyuter tarmoqlari. Asosiy tushunchalarIPv4 da manzillash
TCP/IP protokollar stekida 3 turdagi manzillar ishlatiladi:
Mahalliy (qurilmaviy)–tarmoq ostilarida paketlarni yetkazib berish uchun “mahalliy” texnologiyalar tomonidan ishlariladigan manzillar. Misol uchun, Ethernet, FDDI, WiMAX va boshqa tarmoqlardagi MAC-manzillar.
IPmanzillar–Internetda tarmoq interfeyslarini identifikatsiyalovchi tarmoq bosqichi manzillari. Bu manzillash tizimi universal va bir qiymatli usul bilan asosiy tarmoqning ixtiyoriy interfeysini identifikasiyalash imkonini berishi kerak. Buning hayratlanarli yechimi tarmoqdagi barcha tarkibiy tarmoqlarni noyob raqamlash bo’lib, bundan keyin har bir shunday tarmoqlardagi barcha bog’lamalar raqamlanadi. Domen nomlar–kompyuterlarni identifikasiya qilish uchun TCP/IP tarmoqlaridagiapparat-dasturiy ta’minot IP-manzilning sonli ifodalanishiga asoslanadi. Biroq odatda foydalanuvchilar bir muncha qulay belgilar (domenli) kompyuter nomidan foydalanishni afzal ko’rishadi. Tarmoq tushunchasi juda chuqur hisoblanadi, uni to'liq o'rganib chiqish uchun esa undagi har bir elementni o'rganish lozim. Bugungi mavzuda men iloji boricha qisqa lekin tushunarli bo'lishiga harakat qildim. Bu tushunchalar asosiylaridan bir nechtasi hisoblanadi holos.Kompyuter tarmog'i - bu o'zaro bog'liq bo'lgan ikki yoki undan ortiq kompyuter tizimlari guruhi. Kompyuter tarmoqlari ma'lumotlarni yuborish va qabul qilish uchun bir nechta kompyuterlar bilan birgalikda ulanishga yordam beradi.
5.2.§. IP protokoli
10 Mavzu: ATM va X.25 texnologiyasi
Operator yoki provayder qonun hujjatlariga muvofiq ma’lumotlar uzatish tamog‘ining boshqa xizmatlarini ham ko‘rsatishi mumkin.
6. Favqulodda holatlarda ma’lumotlar uzatish tamog‘i xizmatlarini ko‘rsatish “Telekommunikatsiyalar to‘g‘risida”gi Qonunda belgilangan tartibda amalga oshiriladi.
Wi-Fi xizmatini ko‘rsatish
7. Wi-Fi xizmati tashkilotchisi cheklangan doiradagi foydalanuvchilarga pulsiz yoki pullik asosda Wi-Fi xizmatlari ko‘rsatishi mumkin. Foydalanuvchilarning cheklangan doirasini aniqlash shartlari Wi-Fi xizmati tashkilotchisi tomonidan belgilanadi. Wi-Fi xizmatini ko‘rsatishda sessiyaning amal qilish davomiyligi 24 soatdan oshmasligi kerak.
8. Wi-Fi xizmati tashkilotchisi bo‘lgan abonent-yuridik shaxs tomonidan o‘z hududida bepul Wi-Fi xizmatini tashkil etish operator yoki provayder bilan tuzilgan shartnomaga muvofiq operator yoki provayderning apparat-dasturiy vositalari asosida amalga oshirilishi mumkin.
9. Wi-Fi xizmati tashkilotchisi:
operator yoki provayder bilan birgalikda, foydalanuvchilarning shaxsini identifikatsiyalash hamda qonun hujjatlarida belgilangan tartibda foydalanilgan veb-resurslari (log-fayllar) hisobini yuritish bo‘yicha apparat-texnik chora-tadbirlar ko‘rishi;
operator yoki provayder bilan birgalikda, axborot resurslari himoya qilinishini ta’minlashga, O‘zbekiston Respublikasining mavjud konstitutsiyaviy tuzumini, hududiy yaxlitligini zo‘rlik bilan o‘zgartirishga da’vat etishga, urush, zo‘ravonlik va terrorizmni, shuningdek diniy ekstremizm, separatizm va fundamentalizm g‘oyalarini targ‘ib qilishga, milliy, irqiy, etnik yoki diniy adovat qo‘zg‘atuvchi axborotni, shuningdek pornografiyani targ‘ib qilishga qaratilgan axborotning va tarqatilishi qonun hujjatlari bilan taqiqlangan boshqa axborotning tarqatilishiga yo‘l qo‘ymaslikka qaratilgan choralarni ko‘rishi kerak.
10. Wi-Fi xizmati abonent — yuridik shaxs tomonidan ko‘rsatilgan taqdirda, abonent — yuridik shaxs va operator yoki provayder o‘rtasida tuziladigan shartnomada foydalanuvchilarga Wi-Fi xizmati taqdim etishi to‘g‘risida ma’lumot ko‘rsatilishi, shuningdek foydalanuvchilar shaxsini identifikatsiyalash bo‘yicha ko‘riladigan choralar belgilanishi zarur.
11. Foydalanuvchilar shaxsini identifikatsiyalash mobil telefon raqami bo‘yicha yoki shaxsni tasdiqlovchi hujjatdagi ma’lumotlar asosida amalga oshirilgan boshqa ro‘yxatdan o‘tish ma’lumotlari (aviachiptalar, temir yo‘l chiptalari, mehmonxonada ro‘yxatdan o‘tish ma’lumotlari va shu kabi boshqa ma’lumotlar) bo‘yicha amalga oshirilishi mumkin. Foydalanuvchini mobil telefon raqami bo‘yicha identifikatsiyalashda, foydalanuvchining mobil telefon raqamiga SMS-xabar vositasida bir martalik parol (One Time Password—OTP) yuboriladi va foydalanuvchi autentifikatsiya qilinadi. Bunda bir martalik parolning (One Time Password—OTP) aktivlik muddati cheklangan bo‘lishi (10 daqiqadan ko‘p bo‘lmasligi) kerak. Transmissiya va almashtirish tajribasidagi ATM xujayralari kechikishlar: hujayralarning tengsiz uzatish vaqti CDV (hujayraning kechiktirilishi o‘zgarishi); SAP hujayralarini sökme/montaj qilish paytida vaqt oralig'i (Cell Assembly/Reassembly Delay).
|
| |
