Omillar
Lokal hududiy tarmoq
Global hududiy tarmoq
Maʼlumotlar almashish tezligi 1 soniyada 1 gigabitgacha
Odatda 1 soniyada 200 megabitgacha
cheklangan
Maʼlumot uzatishdagi xatolar Maʼlumot qisqa masofaga
yuborilgani sababli xatolar
kamroq kuzatiladi
Maʼlumot uzoq masofaga yuborilgani tufayli
xatolar yuz berish ehtimoli yuqori
Aloqa usuli
Kichik hudud bilan
cheklangan Asosan mis
sim, optik tolali kabel yoki
radiotoʻlqinlar ishlatiladi
Kattaroq hududga yoyilgan Asosan mis sim,
optik tolali kabel yoki mikrotoʻlqinlar ishlatiladi
Odatda umumiy telefon tarmogʻiga oid tizimlar,
ajratilgan liniyalar, uzatish antennalari va sunʼiy
yoʻldosh aloqasi ishlatiladi
avfsizlik
Kichik sondagi qurilma va
ulanishda yuqori xavfsizlikni
taʼminlash nisbatan osonroq
kechadi
Katta sondagi qurilma va ulanishda yuqori
xavfsizlikni taʼminlash nisbatan qiyinroq kechadi
Egalik qilish
Asosan yakka shaxslar va
alohida tashkilotlarga tegishli
Tarmoq elementlari asosan boshqalarga tegishli
muloqot infratuzilmalaridan foydalanadi
6.02-jadval. AN va AN tarmoqlaridan foydalanishning qiyosiy tahlili.
Tarmoq serverlari qator funksiyalarni bajaradi, shu
jumladan
•
foydalanuvchilar harakatini nazorat qilish uchun
foydalanuvchi nomi va parollar bazasini saqlash
•
maʼlumotlarni saqlash
•
xavfsizlik
•
foydalanuvchi kira oladigan manbalarni
belgilaydigan foydalanish darajalarini ta’minlash
•
tarmoq faolligini kuzatish
•
umumiy dasturlar uchun xosting vazifasini bajarish
•
internetga ulanishni boshqarish
•
zaxiralash amallarini rejalash va ishga tushirish
•
elektron pochta xizmatlari
•
tarmoq printerlarida chop etish
•
domen nomi xizmatlari
Kliyent-server tarmogʻi odatda kamida bitta server
va koʻplab kliyentlardan tarkib topadi Tarmoq esa
har biri muayyan vazifani bajarishga tayinlangan
bittadan ortiq serverga ega boʻlishi mumkin Masalan,
bitta server foydalanuvchilar harakatiga javob bersa,
ikkinchisi maʼlumotlarni saqlashga xizmat qiladi
Bu koʻpincha server bir vaqtda koʻplab kliyentlarga
xizmat koʻrsatadigan kattaroq tarmoqlarda kuzatiladi
uklamani bir nechta serverga taqsimlash tarmoq
faoliyatini samarali tashkil etishga yordam beradi
Peer-to-peer tarmoqlarida uni boshqaradigan hech
qanday markaziy server boʻlmaydi Tarmoqdagi har bir
kompyuter oʻz maʼlumotlarini boshqalariga yuboradi
Hech qaysi kompyuter boshqasini boshqarmaydi
Jarayonda qatnashayotgan har bir kompyuter peer
deb yuritiladi
Peer-to-peer tarmogʻida foydalanuvchilar maʼlumotlarni
oʻz kompyuterlarida saqlaydi, ammo boshqalarning
ularga kirishiga ruxsat beradi oki ular maʼlumotlarni
maxfiy saqlash variantini ham tanlashi mumkin Peer
kompyuter boshqalarga oʻz manbalarini taqdim etishi
mumkin Masalan, biror peerga printer ulanadi va
boshqa peerlar ushbu printerda chop etadi
6.03-rasm. Peer-to-peer tarmog
ʻ
i.
