Har bir tarmoq turi har xil maqsadlarda ishlatiladi, shu
jumladan
•
Banklar kliyent-serverlardan onlayn banking
xizmatlarini taqdim etishda foydalanadi Qurilma
(masalan, kompyuter, planshet yoki smartfon) internet
orqali bankka ulansa, u kliyentga aylanadi Bank
serverlari kliyentga xizmat koʻrsatadi va onlayn banking
xizmatlaridan foydalanish imkoniyatini taqdim etadi
•
Kompaniyalar esa veb saytlarni joylashtirish uchun
serverlardan foydalanadi Kliyent kompyuterlar
ulardagi veb sahifalarga kiradi
•
Televideniye va media kompaniyalar serverlardan
kliyent qurilmalarga kontentni uzatish maqsadida
foydalanadi
•
Internetdagi aksariyat peer-to-peer tarmoqlari
foydalanuvchilarga musiqa, tasvir va videolarni
almashish imkoniyatini beradi Har bir peer muayyan
kontentga ega boʻlib, boshqa foydalanuvchilarning
undan foydalanishiga ruxsat beradi
unn llash rotokoli
muayyan qoidalar
toʻplami asosida boshqariladigan tarmoqdagi ikki
nuqta oʻrtasidagi tunnel
hifrlash
maʼlumotlarni deshifrlash kalitisiz
tushunilmaydigan qilib shifrlash, uni qoʻlga
kiritilganda oʻqib boʻlmaydigan koʻrinishga olib
kelish
VPN tarmoqqa ulangach, masofadagi kompyuter LAN
tarmoqdagi resurslardan hech qanday oʻzgarishlarsiz
xavfsiz foydalanishi mumkin boʻladi
Bu xavfsizlik
tunn llash rotokollari
va
shifrlash
yordamida taʼminlanadi Masalan, xavfsiz qobiq
(Secure Shell) tunnel protokoli shifrlanmagan maʼlumot
paketlarini himoyalanmagan tarmoqda uzatish uchun
shifrlash usulidan foydalanadi
VPN tarmoqqa ulanish uchun foydalanuvchi
masofadan ushbu tarmoqqa kiradi Foydalanuvchi
shaxsi tasdiqlangach, VPN tunnellash protokoli uning
kompyuteriga shifrlangan linkni sozlaydi Shunda
maʼlumotlar xavfsiz uzatiladi
Kompaniya va tashkilotlar foydalanuvchilarning
masofadan tarmoqqa, asosan LAN tarmoqqa
ulanishiga ruxsat berishi mumkin Ularga bunday
ulanishni hosil qilish uchun tashqi resurslar zarur
Tashqi resurslarga LAN tarmoq egasi egalik qilmaydi
va uning faoliyatini taʼminlamaydi Shuning uchun LAN
tarmoqdan foydalanish u qadar xavfsiz hisoblanmaydi
Bu LAN tarmoq egasi va unga masofadan ulanadigan
foydalanuvchilarda xavotir uygʻotadi
avfsizlik muammosi virtual shaxsiy tarmoqdan (VPN)
foydalanish orqali bartaraf etiladi
Tashkilotlar uchun VPN tarmoqdan foydalanishning
afzallik va kamchiliklari 6 05-jadvalda keltirilgan
Maktab yoki uyingizda qanday tarmoq
ishlatilishini aniqlang Uning tuzilmasi qanaqa va
u maʼlumotlarni qanday saqlaydi
Maktab yoki uydagi tarmoqda birorta server
mavjudmi Agar mavjud boʻlsa, ulardan qanday
maqsadda foydalaniladi
