Tasvirning hajmi kattalashgani sari u ma’lumot saqlash
joyida koʻproq joy egallaydi Shunday qilib ishlash uzunligini
kodlash (RLE) usuli ishlatilgan ma’lumot saqlash joyi
hajmini kamaytirish uchun ishlatilishi mumkin Bu jarayon
siqish nomi bilan ham maʼlum
RLE ketma-ket qiymatlarni
oladi va ularni birlashtiradi Boshlangʻich bosqichda
yuqoridagi tasvirning bitta satrida oʻnta qora pikseli bor
Oʻnta alohida pikselni saqlash oʻrniga RLE miqdor va
rangni saqlaydi, masalan, oʻn qora yoki oʻn 1111
Baʼzida fayllar siqilganda ulardagi ba’zi ma’lumotlar
oʻchiriladi Bu usulda asl maʼlumotlarning ayrim
qismi oʻchiriladi va faylning sifati pasayadi Masalan,
1 11-rasmda ma’lumot hajmi oʻchirish orqali siqilsa,
tasvirning sifati qanday pasayishi koʻrsatilgan
1.11-rasm. Ma’lumotni oʻchirish orqali siqish.
Tasvirlar turli xil grafi k fayl turida shifrlanadi
Quyidagi grafi k fayl turlaridan nima maqsadda
foydalanishni toping
•
JPEG/JPG (Joint Photographic Experts Group);
• GIF (Graphics Interchange Format);
• PNG (Portable Network Graphics);
• SVG (Scalable Vector Graphics).
u io
Audio shifrlansa, sempl chastotasi, bit chuqurligi
va bit tezligi saqlanadi Audio yozib olinsa, u asl
analogli formatidan raqamli formatga oʻtkaziladi, bu
har soniyada boʻlingan minglab sempl demakdir
Sempl tezligi chastota deb ham yuritiladi, bu audio
sempllarning har soniyadagi sonini anglatadi Sempl
tezligi qanchalik yuqori boʻlsa, musiqaning sifati
shunchalik yuqori boʻladi va shu bilan birga qurilma
xotirasida koʻproq joy egallashi talab etiladi Har
bir sempl ikkilik sanoq sistemasida saqlanadi
Sempl tezligi gersda (Hz) oʻlchanadi
Odatda CD
diskdagi musiqa 44 1 kHz (kilogers) sempl tezligidan
foydalanadi, oddiy telefon qoʻngʻirogʻi uchun 8 kHz
yetarli
Bit chuqurligi har bir audioklip uchun ishlatiladigan
bitlar soni (1 va 0 lar) Bit chuqurligi oʻsgani
sayin audio sifati ham oʻsib boradi CDlar 16
bit chuqurligini ishlatadi, bu 16 bit (0 va 1 lar)
ishlatilishini bildiradi 16 bit 65 536 xil ikkilik xotira
kombinatsiyasini hosil qiladi
Bit tezligi har bir soniyada ishlov beriladigan bitlar
sonidir Bunda uning har bir soniyasi kilobitda (kb/s)
oʻlchanadi Bit tezligi quyidagicha hisoblanadi
bit tezligi sempl tezligi bit chuqurligi kanallar soni
CD audiofaylning sempl tezligi 44,1 kHz
(44 100 Hz), bit chuqurligi 16 bit va ikkita kanal
mavjud (chap va oʻng stereo)
bit tezligi 44100 16 2 1411200 b/s 1,4
Mb/s (megabit/
soniya)
Bu audioning har bir soniyasini saqlash uchun
1,4 megabit zarurligini bildiradi Shu sababli
fayl hajmini topish uchun bit tezligini soniyaga
koʻpaytiriladi 3 daqiqa 30 soniyalik audiofayl
uchun (210 soniya)
fayl hajmi (bitda) 1 411 200 210 296 352
000
(296 megabit)
Har bir baytda sakkizta bit bor
Baytlar xotirani
oʻlchash uchun ishlatiladi, demak, bitdagi fayl
hajmi sakkizga boʻlinadi
fayl hajmi (baytda) 296 352 000 8 37
044 000 bayt 37 MB
(megabayt)
M
Quyidagi xususiyatlarga ega audiofaylning fayl
hajmini hisoblang
•
sempl tezligi 8 000 b/s
•
bit chuqurligi 16
•
kanal 1
