182
Fayldan bevosita foydalanish huquqi yozuvning
fayldagi oʻrnini topish uchun xeshlash algoritmidan
foydalanadi
Normallashtirish ma’lumotlarni ma’lumotlar bazasiga
tizimli shaklida joylash jarayoni boʻlib, normal form
(shakl) mezonlari bilan boshqariladi U ma’lumotlar
lugʻati deb nomlanadi va MBdagi ma’lumotlar
tuzilmasini tasvirlaydi
Ma’lumotlar kiritishda foydalaniladigan form
ma’lumotlar bazasiga ma’lumot joylash uchun
qoʻllanadi Maʼlumotlar bazaga boshqa manbalardan
import qilinishi yoki boshqa dasturlarda ishlatish
maqsadida eksport qilinishi mumkin Turli dasturlar
maʼlumotlarni saqlash uchun har xil maʼlumot turlarini
talab qiladi
Ishlab chiqaruvchilar xususiy fayl formatlarini
oʻzlarining dasturiy taʼminotlari uchun yaratgan, ochiq
kodli formatlar esa har qanday dasturda foydalanish
uchun ishlab chiqilgan
Boshqaruv axborot tizimi (MIS) menejerlarga qaror
qabul qilish imkonini beruvchi xulosa ma’lumotlarini
taqdim etadi
Iyerarxiyali ma’lumotlar bazalari koʻpga-bir
bogʻlanishlar asosida daraxt tuzilmasiga asoslangan
Bogʻlanishlar obyekt bogʻlanishlari diagrammasida
(ERD) tasvirlanadi Birlamchi kalit yozuvning
takrorlanmas identifikatori, murakkab kalit birdan
ortiq maydondan iborat birlamchi kalit, tashqi kalit
esa boshqa jadvaldagi birlamchi kalitga bogʻlangan
kalitdir
Bogʻlanishlar yaxlitligi ma’lumotlarning tegishli
jadvaldan joy olishini taʼminlaydi Validatsiya qoidalari
ma’lumotlar toʻgʻriligini ta’minlash uchun ishlatiladi
Verifikatsiya ma’lumotlar toʻgʻri uzatilganini koʻzdan
kechirish jarayonidir
Sodda querylar ma’lumotlarni qidirishning bitta
shartidan, murakkab querylar esa ikki va undan ortiq
shartdan foydalanadi Jamlanma querylar ma’lumotlar
bazasidan statistik maʼlumotlarni topishda qoʻllanishi
mumkin Statik parametrlar querylarda parametr
qiymati oʻzgarmaganda ishlatiladi, dinamik parametrlar
esa query har safar ishga tushirilganda, foydalanuvchi
qiymatni oʻzgartirmoqchi boʻlganda ishlatiladi
Indekslangan izchillik foydalanish huquqidan fayldagi
yozuvni qidirishni qayerdan boshlash kerakligini
aniqlashda foydalaniladi
