tekshirish uchun oʻz bankiga qoʻngʻiroq qilmoqchi
boʻlsa, telefonni qoʻyib qoʻymaydi
Keyin esa jabrlanuvchi oʻz bankiga qoʻngʻiroq qilish
uchun telefonni oladi, ammo bu tarmoq hanuzgacha
fi ribgar tomonidan ushlab turilgan boʻladi Jabrlanuvchi
oʻz bankimga qoʻngʻiroq qildim deb oʻylaydi, ammo
bu hali ham fi ribgar boʻlib, jabrlanuvchi unga shaxsiy
maʼlumotlarini taqdim etadi
Afsuski, koʻpincha qariyalar va zaif odamlar vishing
qurboniga aylanadi
Vishingdan himoyalanish uchun foydalanuvchilardan
bajarish talab etiladigan choralar
•
Har qanday muassasa qoʻngʻiroq qilib, shaxsiy
maʼlumotlarni soʻraganda ehtiyot boʻlish Agar
shubhalansangiz, telefonni oʻchirib qoʻying va
mavjud raqamga qayta qoʻngʻiroq qiling
•
Hech qachon shaxsiy akkaunt xavfsizligi bilan bogʻliq
maʼlumotlarni hech kimga bermaslik Banklar
akkauntga qaratilgan har qanday hujumdan akkaunt
egasidan yordam olmay himoyalana oladi
larga chegirma taqdim etuvchi vaucher yoki sovgʻa
kartasi borasida maslahat berishadi
Aksariyat yirik veb brauzerlarning phishingga qarshi
himoyasi bor, bu foydalanuvchini ehtimoliy phishing
xatarlari toʻgʻrisida ogohlantirishga yordam beradi
Mobil telefonlar esa bunday jihozlanmagan
Smishingdan himoyalanish uchun foydalanuvchilardan
bajarish talab etiladigan choralar
•
SMS xabar orqali yuborilgan raqamlarga telefon
qilishda juda ehtiyot boʻlish
•
abarlardagi har qanday linkni bosishda juda ehtiyot
boʻlish
•
Noma’lum yuboruvchilarning biron-bir dasturini
oʻrnatmaslik
•
Agar foydalanuvchi tanigan kishisidan shubhali xabar
oladigan boʻlsa, ushbu xabarni haqiqatan ham u
yozganini tekshirish
•
Odatdagi mobil raqamlarga oʻxshamaydigan
raqamlardan, masalan, 5000 dan ehtiyot boʻlish
•
Har qanday zararli dasturni aniqlashga yordam
berishi uchun mobil telefonlariga xavfsizlik
dasturlarini oʻrnatish
4.02-rasm. orzinka.uz dan ekani daʼvo qilinayotgan
smishing abariga misol.
Vishing bilan shugʻullanayotgan odam shaxsning akkaunti
bilan bogʻliq muammo haqida jabrlanuvchini ogohlantirishi
yoki unga foydali daromad haqida taklif bildirishi mumkin
Ular koʻpincha kerakli shaxsiy maʼlumotlarni olish uchun
jabrlanuvchiga nozik savollar beradi
Baʼzan tajribali vishingchilar jabrlanuvchi biroz
shubhalanib qolsa va qoʻngʻiroq qonuniyligini
