Nazorat savollari.
1.
Kristall panjarada tugunlarini, yo„nalishlarni va tekisliklarni
aniqlash va ularning belgilanishini tushuntirib bering.
2. Kristallarning Brave panjaralarini,
oddiy va murakkab kristall
panjaralarni tushintirib bering.
3. Simmetriya amallari va simmetriya elementlari deganda nimani
tushunasiz? Quyidagilarga ta‟rif bering. Simmetriyaning n -
tartibli burilish o„qi, simmetriya o„qi,
simmetriya tekisligi va
simmetriya markazi.
4. Veyss parametrlari va Miller indekslarini tushintiring.
5. Kristallografik kategoriyalar, singoniyalar, sinflarga ta‟rif
bering.
6. Yemirish shakllari va ulardan foydalanish haqida aytib bering.
Adabiyotlar.
[5], [6], [7], [8].
63
«sovish» ustuniga yoziladi.
Isitgich (3) ning temperaturasi xromel - alyumel termojuftligi
(5) da hosil bo„layotgan termoelektr
yurituvchi kuchning
millivoltlardagi qiymati raqamli voltmetr (7) yordamida o„lchab
olinadi va termojuftlikning gradiurovka jadvali (1 – Ilova)
yordamida millivoltlarga mos keluvchi temperatura aniqlanadi.
2 - jadval.
t, s
E, mV
T,
0
С
Qizish
Sovish
Qizish
Sovish
Qizish
Sovish
2 - jadvalda keltirilgan tajriba natijalari asosida
T(t) bog„liqlik
grafigi chiziladi. Grafik millimetr masshtabidagi qog„ozga yoki
kompyuterda maxsus dasturlar asosida chiziladi. Hosil bo„lgan
grafiklar qattiq jismning erish va qotish diagrammasi hisoblanadi.
Grafikdan esa berilgan namuna (qattiq jismning) erish va qotish
temperaturalari aniqlanadi. Aniqlangan temperatura yordamida esa
o„lchangan namuna (qattiq jism) qanday (modda)
qattiq jism
ekanligi 2 – ilovada keltirilgan jadvaldan aniqlab olinadi.
Nazorat savollari.
1. Zeebek, Tomson va Pelte effektlarining ta‟rifini bering.
2. Termoelektr yurituvchi kuch deb nimaga aytiladi?
3. Termojuftlikning tuzilishini va tayyorlanish jarayonini aytib
bering.
4. Termojuftlik yordamida temperaturani o„lchash
usulini
tushintiring.
5. Kristall erishining «yashirin» issiqligi deganda nimani
tushinasiz?.
6. Kristall va amorf jismlarning ta‟rifini bering.
Adabiyotlar.
[9], [10], [11], [12], [13].
