ishlov
berish jarayonida yuzalar butunlay tekis boMmaydi, ya’ni
notekisliklar paydo bo'ladi. Notekisliklar majmuyi
yuzaningg‘adir-
budirligi
deyiladi. G ‘adir-budirligini baholash uchun 0 ‘z. DSt
2.789:98 tomonidan turli ko‘rsatgichlar qabul qilingan:
Ra —
yuza profilining o ‘rta arifmetik chetga chiqishi;
Rz —
profilning o ’nta nuqtasi bo‘yicha g‘adir-budirlikning
balandligi;
Sm —
g‘adir-budirlikning cho‘qqilari bo‘yicha o ‘rtacha qadami;
t
— profilning nisbiy tayanch uzunligi;
f> —
real yuza profili kesimi darajasining sonli qiymati.
Yuzalarning g ‘adir-budirligini tasnifiy (klass)lash m e’yof
(norma)langan baza uzunligidagi yuzalarda
Rav
a
Rz
paramctrlarning
sonli qiymatlari maxsus jadvalda ko'rsatilganlar bo‘yicha amalga
oshiriladi.
K onstruktor to m o n id an detal yuzasiga ishlov berish turi
ko‘rsatilmagan b o ‘lsa,
n
/ belgi q o ‘yiladi. M aterialning biror
qatlamini olib tashlashdan hosil boMadigan yuzani belgilash uchun
s/
belgi qo'yiladi. Materialning biror qatlamini olib tashlamasdan,
o‘z holicha qoladigan yoki yetkazib beriladigan holatda saqlanib
qoladigan yuzaga uni belgilash uchun V belgi qo‘yiladi. Detal
konstruksiyasini tashkil qiluvchi yuzalarning g‘adir-budirligi bir
xil bo'lsa, lining belgisiga qo'shim cha kichkina aylana kiritiladi va u
belgi bilan ko‘rsatiladi. Agar detal konturi egri sirt bo‘lsa, bu
qo‘shimcha belgi kiritilmaydi (7.2-chizma,
