g'ildirakning faqat bir tom oniga uzluksiz aylanm a harakatga
aylantiradigan tishli m exanizm .
Xrapovikli m exanizm ushlab
turadigan qurilma (masalan, yuk ko‘tarish mashinalarida) sifatida
yoki to ‘xtab bitta yo'nalishga davriy
aylanma harakat olishda
ishlatiladi.
Uzatma
— odatda tezlik va shunga mos holda burovchi momentni
o‘zgartirib, harakat uzatishga m o‘ljallangan mexanizm.
Mexanik uzatmalar
— ilashish (tish li u zatm a,
zanjirli,
uzatma), ishqalanish kuchlaridan (tasm ali uzatm a, friksion
uzatma) foydalanishga asoslanib ish bajaradi.
Sharnir
(lotincha
cardo
,
cardinis
— eshik halqasi)
faqat
umumiy o ‘q yoki nuqta atrofida aylana oladigan detaining qo‘zg‘a-
luvchan birikmasi.
Shatun
— m ashina porsheni yoki polzunning ilgarilam a
harakatini tirsakli val krivoshipining
aylanma harakatiga aylan-
timvchi krivoshi p polzunli m exanizm ning detali. Shatunning
tirsakli valga biriktiriladigan qismi krivoshi p kallagi,
ikkinchi qismi
qarama-qarshi (yoki polzun) kallagi deyiladi.
