17. SIRTLARNI TEKISLIKKA YOYISH Geometrik jism sirtini yoyib, tekislik bilan jipslashtirilganda hosil
qilingan tekis shakl
yoyilma deyiladi. Texnikada tunukalardaii hosil
qilingan tekis shakl
yoyilma deyiladi. Texnikada tunukalardan yasalgan
buyumlar ko‘plab uchraydi. Masalan, paxta terish mashinasining
paxta so‘rg‘ichi, paxta yig‘adigan bunkeri kabilar. Bunday buyumlar,
detallar ulaming yoyilmalari orqali listli materiallardan yasaladi.
Buzilm asdan tekis yoyiladigan chiziqli sirtlar
yoyiladigan chiziqli sirtlar , yoyilganda g'ijim lanadigan, yirtiladigan sirtlar
yoyilmaydigan chiziqli sirtlar deyiladi.
Beruniy ko‘pyoqliklarini tekislikka yoyish. /.
Noriy (tetraedr) — to ‘rtyoqlik. Uni tekislikka yoyish uchun
kerakli kattalikdagi teng tom onli uchburchak chiziladi.
A va
R nuqtalardan
AB ga teng yoylar chiziladi va ular o ‘zaro kesishgan
nuqtalardan ustidagisi
S, ostidagisi C deb belgilanadi. Bu yerda
ABC noriyning asosi,
S esa uchi hisoblanadi.
S nuqtadan
AB nuqtalar orqali o ‘tuvchi yoy chizilib, unga
AB kesma
A va
В dan
o ‘chab qo‘yiladi.
S bilan
A, В va C lar tutashtirilsa, noriyning
yoyilmasi hosil bo‘ladi (17.1-chizma,
a). 17.1-chizma. 80
17.2-chizma. 2. Orziy (geksaedr) — oltiyoqlik. Uni tekislikka yoyish uchun
kerakli kattalikda kvadrat chizib olinadi va u 17.1-chizma,
