chizig‘i 16.2-chizma,
a
dagi kabi yasalib, u shartli ingichka chiziqda
tasvirlanadi (16.2-chizma,
b).
Texnik detallar quyish y o ii bilan tayyorlanadigan b o ‘lsa,
ulardagi sirtlaming kesisliish chizig‘ini aniq tasvirlash talab qilinadi.
Shunday detallardan biri — kran (jo‘mrak) korpusi berilgan b o ‘lib
(16.3-chizm a), korpusning ikki yon
to m o n i silindrlar bilan
kesishgan. Silindrlaming o ‘zaro kesishish chiziqlari sharlar usulida
aniqlanadi. Konus va silindr o ‘qlarining kesihsayotgan
0 2
nuqtasi
78
katta va kichik sharlarning markazi hisoblanadi.
Detaining ichki
qismidagi konus va silindrning kesishish chizig‘i asosiy yog‘on
tutash, tashqi tom onidagisi esa ingichka tutash chiziq bilan
tasvirlanadi. D etaining gorizontal
proyeksiyasida sirtlarning
kesishish chizig‘ini aniqlashda konus parallellaridan foydalaniladi.
Ushbu sirtlarning o ‘zaro kesishish chizighni yasash uchun
eng oldin konus yasovchisiga urinma qilib 0 2
nuqtadan kichik
shar o'tkaziladi. Bu shar konus bilan / , nuqtada urinib o ‘tsa,
silindr yasovchilarini
2,
va
3 7
nuqtalarda kesib o'tm oqda. 7,
nuqtadan konus o ‘qiga perpendikular
ohkazilgan ingichka chiziq
2232
chiziqni kesib, kesishish chizig'iga oid C, nuqtani hosil qiladi.
Shu tartibda oraliq shar o ‘tkazilsa, kesishish cliizighga oid
q o'shim cha n u q talar aniqlanadi.
Л„ С,. B,
n u q talar
ravon
tutashtiriladi, shunda konus va silindrning o ‘zaro kesishish chizigh
yasalgan bo'ladi.
79
