• 1-topshiriq .
  • Informatika va informatsion texnologiyalardan laboratoriya ishlari




    Download 4,62 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet18/120
    Sana28.06.2024
    Hajmi4,62 Mb.
    #266132
    1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   120
    Bog'liq
    A. Norov. Informatika

    fu n k ­
    siya 
    va 
    pro tsedu ra
    deb ataluvchi q ism dasturlar tuzish im- 
    konini beruvchi vositalar k o ‘zda tutilgan. Mar bir funksiya va 
    protsedura o ‘z ining kiritiladigan v a chiqariladigan biror qoida- 
    fi m a ’lum otlariga ega boMgan a lo h id a -a lo h id a algoritmlardir.
    Deyarli k o ‘pgina fimksiyalar algoritm ik tilning bir qis- 
    mi sifatida dasturda ishtirok etadi va ular standart funksiyalar 
    deyiladi. B unda y standart fu n k siy a la m in g nom i va ular bilan 
    bajariladigan ishlar E H M ga yaxshi m a ’lum. A g a r dasturga 
    yangi, nostandart funksiya 
    kiritiladigan b o 1 Isa, uni dastur 
    m atnida tasvirlash zarur. S hundan keyingina u xuddi standart 
    funksiya kabi dasturda ishlatilishi m um kin. D em ak,
    1) bir xil a m alning ketm a-ket bir necha marta 
    takrorlanishi natijasida dastur hajm i ortib ketganda;
    2) E H M g a n o m a 'lu m b o ‘lgan nostandart funksyalarni 
    ishlatishga t o ‘g ‘ri kelganda bizga funksiya qism dasturi 
    y o rd a m g a kelar ekan.
    3 0


    1-topshiriq . 
    Darajaga k o ‘tarish amali uchun funksiya 
    tuzing va uni asosiy dasturga tadbiq etib, quyidagi
    f = x y - m 2
    + 5 *
    funksiyaning qiymatini hisoblang.
    Avval darajaga k o ‘tarish fimksiyasini tasvirlayrtiiz: 
    Junction darajct (a, n. integer) : integer',
    var u, i: integer,
    begin u:
     =1,
    fo r i:
     
    =1 to 
    n dou: = u*a,
    daraja - u ,
    end.
    M a zkur tuzilgan funksiya 
    и

    a"
    funksiyaning qiymatini 
    hisoblaydi. Funksiya tasviridagi 
    birinchi satr funksiyaning 
    sarlavhasi
    deyiladi. Sarlavhada funksiyaning nom i va u n in g
    param etrlari aks etgan b o ‘ladi. B izning m isolda funksiyaning 
    nomi 
    "daraja"
    b o ‘lib, 
    w fu n c tio n
    yordam chi s o ‘zi bilan birga 
    yoziladi. 
    Funksiya 
    nom idan 
    keyin 
    qavs 
    ichida uning 
    parametrlari o ‘zining qabul qilishi m u m k in b o ‘lgan qiymatlari 
    tipi 
    bilan beriladi. Bizning m isolda 
    bu param etr ikkita: 
    daraja asosi 
    a
    va daraja k o ‘rsatkichi 
    n.
    Q avsdan keyin 
    funksiyaning, y a 'n i 
    и
    ning qiym ati 
    (ikki nuqta) bilan
    aj rati lib, o ‘z ining qabul qiluvchi qiym ati (tipi k o ‘rsatilgan 
    holdal bilan berilgan.
    Funksiya tasviri bir qarashda o ‘zgaruvchini tasvirlashni 
    eslatsa-da, ulam ing farqi 
    shundaki, 
    var
    yordam chi s o ‘zi 
    o ‘m ig a
    fu n c tio n
    s o ‘zi ishlatiladi h a m d a
    qavslar 
    ichida 
    param etrlar r o ‘yxati q o ‘shiladi. Funksiyani tasvirlashning 
    m u h im xususiyati shundaki, bunda funksiyaning qiymatini 
    hisoblaydigan am allar funksiya sarlavhasidan keyin m urakkab 
    operator k o krinishida yoziladi. Bu esa funksiyani tasvirlashni, 
    o ‘z in in g o ‘zgaruvchilariga ega b o ‘lgan, dasturning m ustaqil 
    qism i sifatida ajratib k o ‘rsatishga im kon beradi. Dasturning 
    bu qism i 

    Download 4,62 Mb.
    1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   120




    Download 4,62 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Informatika va informatsion texnologiyalardan laboratoriya ishlari

    Download 4,62 Mb.
    Pdf ko'rish