• Q isq a ch a n a za riy m a lu m o t.
  •  - is h . M a s s iv la r b ila n is h la s h




    Download 4,62 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet21/120
    Sana28.06.2024
    Hajmi4,62 Mb.
    #266132
    1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   120
    Bog'liq
    A. Norov. Informatika

    5 - is h . M a s s iv la r b ila n is h la s h .
    Ish n in g m aq sad i. 
    T alabalarda m assiv bilan ishlash 
    b o lyicha am aliy bilim va k o ‘n ikm alar hosil qilish.
    M a sa la n in g q o ‘y ilish i. 
    M assivga oid berilgan har bir 
    m asalaga m o s algoritm ni aniqlab, bu algoritm ga k o ‘ra dastur 
    tuzish.
    Q isq a ch a n a za riy m a 'lu m o t. 
    K undalik hayotim izda 
    k o ‘p turdagi 
    jad v a lla rd an
    foydalanam iz: dars jadvali, 
    k o ‘paytirish jad v a li, s haxm at yoki futbol o ‘yinlari b o ‘yicha 
    m u so b a q a jad v a li, m ate m a tik jad v a l va boshqalap. Jadvalni 
    tashkil etuvchilar uning elem entlari deyiladi.
    Jadval 
    k o ‘rinishidagi 
    m iqdoplap 
    bir 
    oNchovli 
    (chiziqli), ikki oMchovli (to ‘g ‘ri t o ‘rtburchakli) yoki k o lp
    36


    oMchovli shakllarda boMadi. Paskal tilida bir, ikki va k o ‘p 
    oMchovli jadval m iqdorlar ustida ishlash m um kin.
    Bir oMchovli jad v a lla p b a ’zan chiziqli ja d v a lla p deb 
    ham yuritiladi. Chiziqli jad v a lla p satr yoki ustun shaklida 
    ifodalanadi.. Jadvalning 
    har bir e lem entiga aniq tartib soni 
    m os keladi va aksincha, tartib soni berilgan boMsa, ja d v a ln in g
    qaysi elementi t o ‘g ‘risida s o ‘z borayotgani tushunarli boMadi. 
    Bir oMchovli ja d v a lg a misol sifatida haftaning hap kunida 
    oMchangan h a voning o ‘rtacha hapopatini keltipish m um kin:
    Hafta kuni
    1
    2
    3
    4
    5. 1 
    6
    7
    0 ‘rtacha harorat
    18
    19
    15.9
    16
    17
    16.8
    17.4
    A g a r bu ja d v a ln in g nom ini A deb belgilasak, u holda 
    18 dan 17,4 gacha boMgan sonlar A jadval elem entlari, 1 d a n 7 
    gacha boMgan sonlar esa A jadval 
    e le m entlarining tartib 
    raqam ini bildiradi. Bu yerda ja d v a ln in g 5-tartib raqam iga ega 
    boMgan son 17 sonidan iborat boMib, u A(5)=17 kabi 
    belgilanadi. U m u m a n , har bir jadval kattalik o ‘z no m ig a va 
    uning tashkil etuvchi elem entlari o ‘z tartib raqam lariga ega 
    boMadi, chunki kerakli elem ent ustida amal bajarish uchun 
    uning tartib raqamini bilish talab etiladi.
    Ikki oMchovli jad v a lla r t o ‘g ‘ri t o ‘rtburchakli jad v a lla r 
    deb ham yuritiladi. 
    Ikki oMchovli jadvallapni yozish ham 
    chiziqli jad v a lla m i yozish 
    kabi boMadi. Faqat bu holda 
    elem entni ifodalash uchun ustun va satr qatnashadi. Bunda 
    birinchi oMchov satrning tartib paqam i boMsa, ikkinchi 
    oMchov ustunlarniki 
    boMadi. 
    Ana shunday jadvallapdan 
    Paskal dasturlash tilida foydalanish uchun 

    Download 4,62 Mb.
    1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   120




    Download 4,62 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



     - is h . M a s s iv la r b ila n is h la s h

    Download 4,62 Mb.
    Pdf ko'rish