Informatika va informatsion texnologiyalardan laboratoriya ishlari




Download 4,62 Mb.
Pdf ko'rish
bet22/120
Sana28.06.2024
Hajmi4,62 Mb.
#266132
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   120
Bog'liq
A. Norov. Informatika

m assiv 
tushunchasi 
kiritilgan.
D asturlashda m assivning ( y a ’ni jad v a ln in g ) nom i qaysi 
turga (butun, haqiqiy yoki belgili) tegishli boMsa, m assivning 
barcha elem entlari ham shu turga tegishli boMadi. D asturlash 
tillarida jadval m iqdorlardan foydalanish uchun jadvalni
37


tavsiflash va kerakli jadva l elem entini k o ‘rsatish kerak 
boMadi.
Jadvalni tavsiflash d e ganda ja d v a ln in g nom ini, jadval 
elem entlarining turini (tipini), 
ja d v a ln in g
oMchovini 
va 
jadval elem entlarining sonini aniqlash tushuniladi.
Jadval elem entini k o ‘rsatish d e ganda esa jadval nom i 
va 
elem entining 
jadvaldagi 
taitib 
raqam ini 
aniqlash 
tushuniladi.
M assiv elem entining jadvaldagi o ‘rnini k o ‘rsatishda 
u nda kesishgan satr 
va 
ustun 
tartib 
raqam laridan 
foydalaniladi. 

.
M assiv elem entining tartib raqamlari u n in g indeksi 
deyiladi va ular qavs ichida k o ‘rsatiladi. Satr va ustun tartib 
p aqam lari har doim 0 dan boshlanadi. M asalan, ikki oMchovli 
E m assiv berilgan boMsin:
K o brinib turibdiki, bu ja d v a ld a uchta satr va uchta 
ustun m avjud boMib, uning elem entlari faqat butun sonlardan 
iborat. D em ak, bu E nomli 3x3 ele m en td a n iborat t o ‘g bri 
t o ‘rtburchakli ja d v a ln i ifodalaydi. A g a r satr tartib raqam ini / 
va ustun tartib paqam i ni / deb belgilasak, jadvalni quyidagicha 
tasvirlash ham m um kin:
bu yerda, / = 1,2,3 va / = 1 ,2,3.
Endi bu ja d v a ln in g elem entlafini E ( l , l ) , E ( l , 2 ) v a
h okazo kabi yozish m um kin. U m u m iy holda indeks sifatida 
o ‘zgaruvchi yoki ifoda qoMlaniladi. M asalan, / = 1 va у =2


0
£ = 5 3 4
8 9 
6
38


b o ‘Isa, E(/,y) - 2 boMadi. Bu birinchi satr va uchinchi ustun 
kesishgan jo y d ag i elementdir.
Paskal tilida dastur tuzganda m assivlam i dastlab dastur 
sarlavhasida xuddi oddiy o ‘zgaruvchilam i tasvirlagandek 
tasvirlash m um kin. M asalan, fxtiyoriy X nomli haqiqiy 
turdagi qiymatlarni qabul qiladigan 15 ta elem entdan iborat 
m assiv quyidagicha yoziladi:
Var
X: 
array[
1..15] 
o f real;
S hunday qilib, m assiv deganda, yagona n o m bilan 
belgilanadigan, bir turdagi va tartiblangan m iqdorlar m ajm uini 
tushuna r ekanmiz.

Download 4,62 Mb.
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   120




Download 4,62 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Informatika va informatsion texnologiyalardan laboratoriya ishlari

Download 4,62 Mb.
Pdf ko'rish