INTERNATIONAL CONFERENCE ON TEACHING, EDUCATION AND NEW LEARNING TECHNOLOGIES” 2023/1
1250
TERMODINAMIKA BIRINCHI QONUNINING
IZOJARAYONLARGA TATBIQI
Tursunxo‘jayeva Sug‘diyona Talantbek qizi
Nizomiy nomidagi TDPU
2-bosqich talabasi
Annotatsiya:
Ushbu
maqolada
termodinamikaning
birinchi
qonuni,
termodinamika birinchi qonunining izojarayonlarga yaʼni izotermik izoxoʻrik izobarik
jarayonlarga tatbiqi va ulardagi ichki energiya va bajarilgan ish toʻgʻrisida maʼlumotlar
berilgan
Kalit soʻzlar: termodinamika birinchi qonuni, izojarayonlar, izotermik, izoxoʻrik,
izobarik, ichki energiya, ish.
ПРИМЕНЕНИЕ ПЕРВОГО ЗАКОНА ТЕРМОДИНАМИКИ К
ИЗОПРОЦЕССАМ
Аннотация: В данной статье приведены
сведения о первом законе
термодинамики, применении первого начала термодинамики к изопроцессам, то
есть изотермическим изохорным изобарическим процессам, а также сведения о
внутренней энергии и работе, совершаемой в них.
Ключевые
слова:
первый
закон
термодинамики,
изопроцессы,
изотермические, изохорные, изобарические, внутренняя энергия, работа.
APPLICATION OF THE FIRST LAW OF THERMODYNAMICS TO
ISOPROCESSES
INTERNATIONAL CONFERENCE ON TEACHING, EDUCATION AND NEW LEARNING TECHNOLOGIES” 2023/1
1251
Abstract: This article provides information on the first law of thermodynamics,
the application of the first law of thermodynamics to isoprocesses, that is, isothermal
isochoric isobaric processes, and information about internal energy and work done in
them.
Key words:
first law of thermodynamics, isoprocesses, isothermal, isochoric,
isobaric, internal energy, work.
Ta’lim bu - o‘qitish
jarayonida egallanadigan bilim, ko‘nikma, malakalar,
kompetensiya va fikrlash usullari66 tizimi.
Ta‘lim jarayoni esa - o‘quvchi (talaba)ning
bilmaslikdan
bilishga tomon, oddiydan murakkabga tomon, uncha to‘liq bo‘lmagan
bilimdan ancha to‘liq, aniqroq va chuqurroq bo‘lgan bilim tomon sodir bo‘ladigan
jarayondir.Ta’lim jarayonining bir necha tamoyillari mavjud bo‘lib: Ta’limning
tizimliligi va izchillik tamoyili bayon qilinayotgan o‘quv materialini mustahkamlash
va ilgari o‘tilgan materiallarni to‘ldirishga xizmat qilishini, o‘quvchilarning uzluksiz
va tizimli suratda mustaqil ish olib borishlarini, o‘quvchilarning o‘zlashtirgan bilim va
hosil bo‘lgan ko‘nikma, malakalarini hisobga olib borishni ham o‘z ichiga oladi.
Aniqroq qilib aytganda o‘quv dasturida berilgan mavzular
ketma-ketligi bir biriga
bog‘liq bo‘ladi shuning uchun darslikda berilgan ta’lim jarayonida o‘tilayotgan hech
bir mavzuga e’tiborsiz bo‘lmaslik kerak.
Hamma fanlar kabi fizika fanida ham mavzular o‘zaro bo‘g‘liq va kitoblarda
ketma-ketlikda berilgan.Ayrim kitoblardagi mavzular ketma-ketligi
bir biriga mos
kelmasligi lekin mahoratli pedagog bu xatoni to‘g‘irlab o‘quvchilarga tushunarli tarzda
mavzularni davom ettira oladi deb o‘ylayman.
Termodinamika birinchi qonunining izojarayonlarga tatbiqini o‘rganishdan oldin
bu qonunning o‘ziga ozroq to‘xtalib o‘tsak.
Termodinamikaning birinchi qonnuni – bu issiqlik jarayonlarida energiyaning
aylanishi va saqlanishi qonunidir, bunda energiya bir turdan ikkinchi turga o‘tadi.
Har qanday termodinamik sistema holatining o‘zgarishi,
bu sistemaning ish
bajarishi yoki tashqi kuchlarning bu sistema ustidan ish bajarishi bilan bo‘ladi. Bundan