Журнал «Интернаука»
№ 31 (254), 2022 г.
20
ТЕХНИКАЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР
DOI: 10.32743/26870142.2022.31.254.344699
КӘСІПОРЫНДАРДА ОРЫН АЛҒАН ЖАРАҚАТТАНУДЫ ТАЛДАУ
Махашева Сымбат Салимовна
магистр, оқытушы,
Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан
аграрлық-техникалық университеті,
Қазақстан, Орал қ.
Кіріспе
Құрылыс экономикалық қызметтің ең ірі
салаларының бірі болып табылады. Құрылыс
саласының жай-күйі көбінесе қоғамның әл-
ауқатының жалпы деңгейін анықтайды және оны
дамыту арқылы жалпы экономика деңгейіне баға
беруге болады. Өндірістегі жазатайым оқиғаларды
талдау - бұл жалпы үрдістерді анықтау және алдын
алу шараларын қабылдау мақсатында өндірістегі
жазатайым оқиғаларды өндіріс түрлері, жарақаттану
факторлары және олардың туындау себептері
бойынша зерттеу және бөлу болып табылады.
Оңтайлы алдын алу шараларын әзірлеу үшін
жұмыс берушіде басқа ұйымдармен салыстыру
үшін өз ұйымындағы өндірістік тәуекел дәрежесі
туралы сандық ақпарат болуы керек (соның ішінде
байланысты ұйымдар топтары, салалар және
тұтастай мемлекет
бойынша орташа деректерді
ескере отырып). Сондай-ақ сандық (статистикалық)
зерттеулерді (талдауларды) жүргізу, оның барысында:
өндірістегі жазатайым оқиғалардың жиілігі
мен ауырлығы мен орындалған жұмыстың жалпы
көлемі, оны орындаған қызметкерлер саны және
жұмыс істеген адам-сағат саны арасындағы
байланысты орнату;
өндірістегі жазатайым оқиғалардың жиілігі
мен ауырлығының көрсеткіштері жұмыс істеген
адам-сағаттың жеткілікті үлкен санының және
өндіріс көлемінің басқа да есептік көрсеткіштерінің
негізінде алынған жағдайда сенімділігіне қол
жеткізілетін нақты өндірістік тәуекел дәрежесін
анықтау; орындалған жұмыс;
тек
салыстырмалы
құндылықтар
мен
фактілерді және, әдетте, бір кәсіптің (немесе ұқсас
кәсіптердің) ішінде салыстыру.
Ең бастысы, апаттардың тікелей себептеріне
зерттеу жүргізу немесе сапалы талдау жүргізу
болып табылады. Әлемдік тәжірибеде өндірістегі
жазатайым оқиғаларды сапалы талдаудың белгілі
бес негізгі түрі қолданылады:
1. Өндірістегі жазатайым оқиғалардың түрлерін
талдау және анықтау (тарату).
2. Өндірістік жарақаттар құрылымындағы
өзгерістерді бақылауға негізделген талдау
3.