|
Iqtisodiyot Tarixi va ahamiyati 01 Iqtisodiy ta`limotlar
|
bet | 3/4 | Sana | 25.11.2022 | Hajmi | 2.08 Mb. | | #31707 |
Bog'liq ijodiy ish drq2Iqtisodiy ta`limotlar
Respublikamiz olimlarining tadqiqotlariga ko`ra, zardushtiylik (zoroastrizm) dinining (islomgacha) muqaddas kitobi bo`lgan "Avesto" ya'ni "hayot yo`riqnomasi" (asli "Ovasta") da ham muhim iqtisodiy fikrlar bayon etilgan. Jumladan, sun'iy sug`orish asosida dehqonchilik yuritish, ona tabiatni e'zozlash, hayvonlarni asrash, noo`rin so`ymaslik, unga zug`um qilmaslik, tuproq sharoitini yaxshilash masalalari yoritilgan. Bu kitob eramizdan avvalgi II ming yillik oxiri - I ming yillik boshlaridagi voqealarni aks ettiradi va juda qadimiy yodgorlikdir (2700 yilligi bayram qilindi).
Iqtisodiy ta`limotlar turlari
Konfutsiy
Qadimgi Xitoydagi ilmiy iqtisodiy qarashlaming avj oigan davri eramizdan awalgi VI-III asrlarga to'g'ri keladi. Bu mamlakatdagi dastlabki quldorlik davlatlari eramizdan awalgi II ming yillikda paydo bo'lgan. Iqtisodiy ta’limotlar tarixida Xitoyda Konfutsiy ta’limoti juda katta rol o'ynadi. Bu ta’limotning asoschisi Konfutsiy (ilmiy asarlarda shunday yoziladi) yoki Kun-Szi (eramizdan awalgi 551 -479-yillar)dir. Uning asosiy ilmiy qarashlari «Lun-yuy» («Suhbat va muhokama») to'plami bo'lib, u shogirdlari tomonidan to'plangan.
Iqtisodiy ta`limotlar turlari
Gomer
Qadimgi Gretsiyada dastlabki iqtisodiy g'oyalar Gomerning (er. av. X- VIII asr) ilk iqtisodiy g'oyalar kurtagi bo'lgan «Iliada» va «Odisseya» poemalarida bayon etilgan. Unda, asosan, natural xo'jalik konsepsiyasi ilgari surilgan. Yunon shoiri Gesmad (er. av. VI-VII asr)ning «Mehnat va qonunlar» asarida boylikning kuchi, hokimiyati aks ettirilgan. U dehqonchilikni ulug'laydi, bu sohada qullar mehnati ishlatilishi ham ma’qul topiladi. U davrlarda oddiy xalq orasida mehnat ancha qadrlangan edi. Eramizdan awalgi VII-VI asrlarda polinoy (shahar) tizimi shakllandi. Qulchilik keng tus oladi, urug'chilik mulki xususiy mulkchilik tomonidan siqib chiqariladi, savdo, sudxo'rlik tez rivojlanadi. Ana shu bosqichda Solop (er. av. 640-559-yil) va Pisistrat (er. av. 560-527-yil ) islohotlari pul xo'jaligining afzalligini ko'rsatib berdi
|
| |