|
“Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar” ilmiy elektron jurnali. № 6, noyabr-dekabr, 2020 yilBog'liq zamonaviy bank tizimi“Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar” ilmiy elektron jurnali. № 6, noyabr-dekabr, 2020 yil
4
6/2020
(№
00050)
http://iqtisodiyot.tsue.uz
1-
жадвал
Банк маҳсулотининг иккинчи таркибий қисми бўлган банк хизматларининг
таснифланиши
Таснифлаш мезонлари
Тақдим қилинаётган хизматлар тури
Банк
фаолияти
хусусиятига
мувофиқ
бўлишига қараб
Ўзига хос бўлган хизматлар
Ўзига хос бўлмаган хизматлар
Хизмат кўрсатиладиган субъектларга қараб
Юридик шахслар
Жисмоний шахслар
Банк
ресурсларини
жалб
қилиш
ва
жойлаштириш усулига қараб
Актив операциялар
Пассив операциялар
Тақдим қилинган хизматлар тўловига қараб
Пулли хизматлар
Пулсиз хизматлар
Жадвал маълумотларидан
кўриниб турибдики, банк хизматларини ўзига хос ва
ўзига хос бўлмаган турларга ажратиш мумкин. Ўзига хос бўлган хизматлар таркибига
банк томонидан амалга ошириладиган учта операцияларни киритиш мумкин: 1)
депозит операциялари; 2) кредит операциялари; 3) ҳисоб
-
китоб операциялари.
Депозит операциялари
деганда мижозлар маблағларининг банк омонатларига
(депозитларига) кўчиши тушунилади. Мижозлар банкка қўйган пул маблағлари учун
фоиз тўловларини оладилар.
Кредит операциялари
банкнинг асосий операциялари ҳисобланади. Чунки
банклар фоиз даромадларининг асосий қисмини кредитлар тақдим қилиш
жараёнидан оладилар. Лекин баъзи мамлакатларда (асосан иқтисодий кризис мавжуд
бўлган ва инфляция даражаси юқори бўлган давлатларда) юқори хатар даражасидан
қочиб, тижорат банклари асосан кредитлаш эмас, балки хатар даражаси паст бўлган
банк операцияларини (масалан, валюта операциялари ва ҳаказо) амалга оширишни
афзал кўрадилар.
|
| |
