Iqtisodiyotni raqamlashtirish sharoitida buxgalteriya hisobi, iqtisodiy tahlil va auditni xalqaro standartlar asosida rivojlantirish muammolari va istiqbollari

Download 8,84 Mb. Pdf ko'rish
bet	47/452
Sana	27.06.2024
Hajmi	8,84 Mb.
	#265988

1 ... 43 44 45 46 47 48 49 50 ... 452

Bog'liq
QarMII konf 26-27 may 2023 (1)

Адабиётлар шархи.
Халқаро ҳисоб андозаларида узоқ муддатли
активларни тан олиш, баҳолаш ва ҳисобга олиш тамойиллари бўйича хорижлик
ҳамда мамлакатимиз иқтисодчи олимлар илмий тадқиқотларни олиб боришган.
Даромадларнинг харажатларга мос келиш тамойили шуни кўзда тутадики,
даромад олиш учун қилинган харажатлар бухгалтерия ҳисобида даромадлар
кўрсатилган даврда келтирилади. Профессор Я.В.Соколов мос келиш
тамойилининг қўлланиш заруриятини таъкидлаган. Мазкур тамойилнинг
маъносини россиялик иқтисодчи олим қуйидагича талқин қилади “Даромад
келтиришга сабаб бўлган харажатлар олинган даромад қайси даврга тегишли
бўлса, ўша даврга тегишли бўлади” [5]. Профессор М.И.Кутернинг
таъкидлашича,-“Мазкур тамойилнинг қўлланиши давр харажатларини ишлаб
чиқариш таннархига тенглаштиришга имкон беради” [6]. Мамлакатимиз
иқтисодчи
олимларидан
Профессор
И.Н.Исмановнинг
таъкидлашича
“Активларни тўғри таснифлаш орқали хўжалик юритувчи субъектлар
фаолиятини таҳлил қилиш ва уларга баҳо бериш имконияти кенгаяди” [7].
Иқтисодчи олимларимиздан С.Н.Ташназаров Молиявий ҳисоботнинг халқаро
стандартлари таркибида “III. Активлар, мажбуриятлар ва инвестицияларга доир
стандартлар-ушбу гуруҳга 9 та стандарт киритилган”лигини [8] кўрсатиб ўтган.
Халқаро андозалар қоидасига кўра, фойда келтирмайдиган узоқ муддатли

108
активларга қилинадиган сарф харажатлар зарарга олиб борилади. Бизнинг
фикримизча, “Фойда тадбиркорнинг даромад шакли бўлиб, тижорат
муваффақиятига эришиш мақсадида қўйилган капитални англатади. Негаки,
фойда категорияси ишлаб чиқаришнинг асосий омили бўлган капитал
категорияси билан боғлиқ” [9]. “Шундай қилиб, бухгалтерия ҳисобининг
асосий тамойиллари узоқ муддатли активларни ҳисобга олишнинг концептуал
асосини белгилайди” [10].

Download 8,84 Mb.

1 ... 43 44 45 46 47 48 49 50 ... 452

Download 8,84 Mb.

Pdf ko'rish