“Ta’limda innovativ-kreativ texnologiyalarning qo’llanilishi, neyrolingvistik dasturlashning
amaliy asoslari” mavzusidagi xalqaro konferentsiya 2021-yil, 27-dekabr
504
Каримова Мадина Холмуратовна
Алишер Навоий номидаги ТошДЎТАУ ўқитувчиси
ИЛК ЎСПИРИНЛИК ДАВРИ ЎҚУВЧИЛАРИНИНГ ПСИХОЛОГИК
ХУСУСИЯТЛАРИ ВА УЛАРНИНГ ТАЬЛИМ ОЛИШ ЖАРАЁНИДА
НЛД НИ ҚЎЛЛАШНИНГ САМАРАДОРЛИГИ
Аннотация.
Ушбу мақолада илк ўспириндаги ўзини англаш турмуш, ўқиш,
меҳнат ва спорт фаолиятлари тақозоси билан намоён бўлиши ва бу даарда
нейролингвистик дастурлаш мақсадни тавсифлашда мувофиқ қолиблар ва
сўзларни тўғри жойлаштирилишига ёрдам бериши ҳақида маълумотлар
ёритилган
Илк ўспиринлик ёши даврига 15-18 ёшлардагилар кирадилар. Бу даврда
ўқувчи жисмонан бақувват, ўқишни тугатгач, мустақил меҳнат қила
оладиган, олий мактабда ўзини синаб кўрадиган имкониятга эга бўлади,
маънавий жиҳатдан етукликка эришади.
Илк ўспиринларда аввало ўзини англашдаги силжиш яққол кўзга
ташланади. Бу ҳол шунчаки ўсишни билдирмайди, балки ўз шахсиятининг
маънавий-психологик фазилатларини, фаол ижтимоий турмуш тарзининг
мақсад ва вазифаларини англашни, оқилона баҳолашни акс
эттиради. Илк
ўспиринда ўзининг руҳий дунёсини, шахсий фазилатларини, ақл-заковатини,
қобилияти ҳамда имкониятини аниқлашга интилиш кучаяди. Ўз хулқ-
атворини жиловлаш, ҳис-туйғулари ҳамда ички кечинмаларини тушуниш
иштиёқи вужудга кела бошлайди.
Илк ўспириндаги ўзини англаш турмуш, ўқиш, меҳнат ва спорт
фаолиятлари тақозоси билан намоён бўлади. Янгича таълим муассасидаги
одатланилмаган вазиятнинг шахслараро муносабат ва мулоқот кўламининг
кенгайиши ўзининг ақлий, ахлоқий, иродавий ҳис-туйғуларининг
хусусиятларини оқилона баҳолаш, қўйилаётган талабларга жавоб тариқасида
ёндашиш ўзини англашни жадаллаштиради.
Илк ўспиринлик даврида ўқувчилар ўзларида энг қимматли
фазилатларни, ўқув ва малакаларни онгли, режали, тартибли, изчил ва
мунтазам таркиб топтиришга эҳтиёж сезадилар. Маълумки, мазкур
тоифадаги таълим муассаси ўқувчилари маънавий-психологик қиёфага эга
бўлиш учун оқилона ўлчам, мезон, вазифаларини бажарувчи баркамол,
мукаммал тимсол, намуна, юксак орзу тасвирини қидирадилар
Илк ўспиринликда ўтиладиган дарслар, лаборатория ишлари ва амалий
|
