|
“Ta’limda innovativ-kreativ texnologiyalarning qo’llanilishi, neyrolingvistik dasturlashning
Pdf ko'rish
|
| bet | 519/539 | | Sana | 27.06.2024 | | Hajmi | 6,55 Mb. | | #265996 |
Bog'liq Maqola 3 (207-211-bet)“Ta’limda innovativ-kreativ texnologiyalarning qo’llanilishi, neyrolingvistik dasturlashning
amaliy asoslari” mavzusidagi xalqaro konferentsiya 2021-yil, 27-dekabr
562
o‘qituvchi professional faolligining bir ko‘rinishi bo‘lib, ta'lim- tarbiya vazifalarini
sifatli amalga oshirishda, o‘qituvchi hamda o‘quvchi o‘rtasidagi o‘zaro ta'sir vositasi
tushuniladi. Pedagog o‘z faoliyatini amalga oshirar ekan, turli yoshdagi o‘quvchilar bilan
muloqotga kirishadi. Bu albatta, har bir yosh davriga mos muloqot jarayonini talab qiladi.
Boshlang‘ich ta'lim yoshidagi bolalar bilan o‘qituvchi ko‘proq shaxsiy kontakt yaqin
muomalada bo‘lib, bunda ularga ijtimoiy tajribani o‘zlashtirishlariga yordam hamda bilim
berib borish talab qilinadi. Har bir o‘qituvchi o‘z bolasini, ukasini, qarindoshini qanday
sevib muomala qilsa, o‘quvchilar bilan ham huddi shunday munosabatda bo‘lishi
maqsadga muvofiqdir.
Boshlang‘ich ta'lim
yoshdagi o‘quvchilar o‘qituvchisi bilan muomalaga kirishish jarayonida
eng faol ishtirokchi hisoblanadi. Buning boisi, o‘quvchidagi munosabatlar
diapazonining torligi, o‘z o‘qituvchisiga nisbatan bo‘lgan ishonch hissining
yuqoriligi (yuqori sinf yoshi davrida bunday xususiyat yo‘qolishi mumkin, bu bir qancha
sabablarga bog‘liqdir) bilan izohanadi. Bu yoshda o‘quvchi o‘z o‘qituvchisiga
ishonganidan, uni o‘ziga shunchalik yaqin tutganidan barcha muammolarni hal qilishda,
shu jumladan oilaviy muamolarni ham o‘qituvchisi bilan fikrlashadi. O‘qituvchi va
o‘quvchi o‘rtasidagi bunday munosabat pedagogik munosabat muvaffaqiyatini
ta'minlab, o‘quvchilarga ijtimoiy psixologik tarbiyaviy ta'sir ko‘rsatadi. O‘qituvchi o‘z
o‘quvchisi ko‘z o‘ngida bunday obro‘sini yo‘qotib borsa, bunday munosabatlar izdan
chiqadi va o‘quvchida o‘z o‘qituvchisiga nisbatan ishonch yo‘qoladi. Natijada
yuqorida ta'kidlaganimizdek ba'zan boshlang‘ich sinflarda ham o‘quvchida
o‘qituvchiga nisbatan ishonch, hurmat yo‘qoladi. Bunday munosabatda o‘qituvchining
tarbiyaviy ta'siri darajasi pasayadi va bu esa o‘z ravbatida bilimlarni o‘zlashtirish
muvaffaqiyatiga salbiy ta'sir ko‘rsatadi.
Agarda boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi o‘quvchilar bilan munosabatga
kirishish muvaffaqiyatini ta'minlashga shaxsiy intilish namoyon qilmasa, muomala,
uzaro shaxsiy munosabatlar mobaynida birgalikda yoki (bir biriga ta'sir oqibatida)
alohidalikda insoniy sa'i xarakatlar va faoliyat jarayonlarida psixik mos kelmaslik
to‘siqlari okibatida yengillashish yoki qiyinlashish xolatlari ruy beradi. Buni oldini
olishda, “Men”lik tizimini tug‘ri shakllantirib borish ularni “biz”lik xususiyatlari
bilan almashtirib borish bilan yuksak muomala va o‘zaro yaqin kontakt
munosabatlar shakllantirish orkali jamoa, guruhlarda yuksak psixologik iqlim
sharoiti vujudga keltirish mumkin bo‘ladi.
Foydalanilgan adabiyotlar
1.Karimova V. Ijtimoiy psihologiya va ijtimoiy amaliyot. – T.: Universitet, 2000.
|
| |
