21
7. Nazorat savollari
1. Ishning maqsadi.
2. IYODning ishlash prinsipi.
3. IYODning afzalliklari va kamchiliklari.
4. Qayerda qoʻllaniladi.
5. IYOD termodinamik sikllarining asosiy tavsifi.
6. Siklning harorat va bosimning maksimal koʻrsatkichlarini
qanday aniqlash mumkin.
7. Siklning termik FIKini hisoblash uchun tenglama keltirib
chiqaring.
8. Siklning maksimal haroratiga siklning tavsifi qanday ta’sir
koʻrsatadi?
9. Indikator diagramma nima?
2-TAJRIBA ISHI
SO – 7A kompressor qurilmasini oʻrganish
1.Ishdan maqsad:
1. Quyida keltirilgan SO-7A nusxali
kompressor qurilmasining
ta’rifi bilan tanishish.
22
2. Kompressor qurilmasining bosimi havo quvurida qarshilik
har xil boʻlganda elektr dvigateli sarf qilgan quvvatni tajriba yoʻli
bilan aniqlash.
3. Ishning hisobotini tuzish.
2. Umumiy ma’lumotlar
Kompressorlar deb, gazlarning shu jumladan havoni 3 atm
dan yuqori boʻlgan bosim bilan siqish uchun xizmat qiluvchi
mashinalarga aytiladi. Kompressorlarda olinadigan siqilgan havo,
texnikaning turli sohalarida keng qoʻllaniladi. Masalan,
siqilgan
havoda ishlovchi bolgʻalarda; metallurgiya sanoatida: oʻchoqlarga
havo purkashda, metallarga katta bosim ostida qurilishda: pardozlash
ishlarini bajarishda, metall quymalarning sirtini qumli oqim bilan
tozalashda va h.k.
Kompressorlar ikki turga boʻlinadi:
1) Porshenli kompressorlar;
2) Markazdan qochma kuchga ega boʻlgan kompressorlar.
Porshen
pastga harakatlanganda, silindrdagi bosim atmosfera
bosimiga nisbatan kamayib ketadi, natijada atmosfera bosimining
kuchi
tufayli surish klapini ochilib, silindr havo filtridan (1) oʻtgan
havo bilan toʻladi. Porshen qayta yuqoriga qarab harakatlanganda,
silindrdagi havo atmosfera bosimiga nisbatan katta bosim bilan
siqiladi, natijada surish klapani yopilib, tashqi havoning silindr bilan
aloqasi uziladi (1-rasm). Porshenning yuqoriga qarab harakatlanishi
davom etadi va silindrda havo haydash
klapanini va haydash
quvuridagi siqilgan havo qarshiligini yengguniga qadar siqiladi. Shu
daqiqada haydash klapani ochilib, siqilgan havo porshen yordamida
silindrdan silindr qopqogʻidagi haydash kamerasiga haydab
chiqariladi, va haydash quvuri (6) orqali resiver (4) ga, soʻngra
undan yogʻ namlik tozalagichga (3) kelib tushadi. Havo yogʻ namlik
tozalagichdan ikkita taqsimlanuvchi kran orqali iste’molchiga
23
yuboriladi. Yogʻ namlik tozalagichda
bosimni kuzatish uchun
manometr va siqilgan bosimni sozlash uchun bosim (2) sozlagich
oʻrnatilgan. Kompressordagi bosim me’yordan oshib ketmasligi
uchun resiverga ehtiyot klapani (5) oʻrnatilgan.
