|
Noayon qutbli sinxron generator magnit sistemasining to'yinishi hisobga olinmagan hol uchun yakor reaksiyasi
|
| bet | 87/172 | | Sana | 30.11.2023 | | Hajmi | 3,86 Mb. | | #108639 |
Bog'liq J. S. Salimov, N. B. PirmatovNoayon qutbli sinxron generator magnit sistemasining to'yinishi hisobga olinmagan hol uchun yakor reaksiyasi. Bunday SM da stator va rotor orasidagi havo oralig'ida stator aylanasi bo'yicha bir xil bo‘ladi. Shunday bo‘lgani uchun mashinaning magnit zanjiri to‘yinmagan bo'lsa, natijaviy magnit oqim Onat ni aniqlash ancha osonlashadi, ya'ni u O0 va O magnit oqimlarining geometrik yig‘indisiga teng bo‘ladi:
O . = O.. + O . (19.1)
Yakor reaksiyasining SM ish xossalariga ta'sirini EYK E0 va yakor toki Ia orasidagi siljish burchagi yning har xil qiymatlarida ko‘rib chiqamiz.
Burchakning qiymati yuklama qarshiliklari xarakteriga (aktiv, induktiv, sig‘imiy yoki aralash bo‘lishiga) bog‘liq bo'ladi.
Agar yuklama faqat aktiv qarshilikdan iborat bo‘lsa (v|/ = 0), AX fazadagi tok o‘zining maksimum qiymatiga, rotorning N va S qutblarining o‘qi ko‘rilayotgan chulg‘amning o‘rta paziga to‘g‘ri kelganda erishadi (19.1,o-rasm). Bunda Oa oqim AX fazaning o‘qi bilan mos tushadi yoki ®0 oqimga nisbatan 90 el. gradusga orqada bo‘ladi. Elektr gradus ikki qutbli mashinalarda geometrik gradusga teng, p >2 bo‘lganda esa 1 geom. grad = p el. grad. bo‘ladj.
rasm. Noayon qutbli sinxron mashinada turli (a — aktiv, b — induktiv va c — sig‘imiy) xarakterli yuklamadagi magnit oqimlar (&qo.z — qo ‘zg'atish oqimi va 0a — yakor reaksiyasi oqimi), magnit induksiyalari (1 — qo‘zg‘atish chulg‘ami induksiyasi Bqa.z, 2 — yakor chulg‘ami induksiyasi Ba va 3 — natijaviy induksiya Bnal) ning taqsimlanish egri chiziqlari hamda vagnit oqimlar va EYKlarning vektor diagrammalari; 0nat — natijaviy oqim.
SM lar nazariyasida N va S qutblar o‘rtasidan o'tadigan o‘q bo'ylama o‘q deyiladi va d-d bilan belgilanadi, qo‘shni qutblar orasidan o‘tadigan o‘q esa ko‘ndalang o'q deyiladi va q-q bilan belgilandi. Shunday qilib, SG ning yuklamasi faqat aktiv xarakterli (y = 0) bo‘lsa, yakorning magnit oqimi mashinaning ko'ndalang o‘qi bo‘yicha ta’sir qiladi. Bunda har bir qutb o‘qining bir tomoni magnitlansa, ikkinchi tomoni esa magnitsizlanadi.
Natijaviy magnit oqim vektorining moduli0na( = ^0O2 + <2>a bilan aniqlanadi.
Agar yuklama faqat induktiv xarakterli (y = 90°) bo'lsa (19.1 ,b- rasm), AX fazadagi tok o'zining maksimum qiymatiga EYK E0 ning qiymatiga nisbatan chorak davr (90°) keyinroq erishadi.
Yakor magnit oqimi Oa mashinaning bo‘ylama o‘qi bo‘yicha F0
oqimga teskari yo‘nalib, bunda0rto( =0O +(-0o) bo‘ladi va uning
qiymati kamayadi. Bu esa yakor EYK Eo ning kamayishiga olib keladi. Shunday qilib, yuklama faqat induktiv xarakterda bo‘lsa, yakor reaksiyasi mashinaning bo‘ylama o‘qi bo'yicha magnitsizlovchi ta'sir ko'rsatar ekan.
Agar yuklama faqat sig‘im xarakteriga (\j/ = — 90°) ega bo‘lsa (19.1 ,d- rasm), yakorning magnit oqimi Oa qo‘zg‘atish chulg‘ami oqimi 0 ning yo'nalishi bilan bir xil bo‘lib mashinaning bo'vlama o‘qi bo'yicha
magnitlovchi ta’sir qiladi. Bu esa, natijaviy magnit oqim 0rta( = 0O + 0O ni va EYK E ni oshiradi.
u
|
| |
