|
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH INBog'liq 653-661
“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 1, ISSUE 8, 2023. NOVEMBER
ResearchBib Impact Factor: 8.654/2023 ISSN 2992-8869
658
milliardlab odamlarning ma’lumotlariga kirish huquqiga ega bo‘lishi mumkin.
Birgina Google Play’da TikTok ilovasi olti yarim yil ichida (2015-yil sentabr oyidan
beri) 1 milliard martadan ortiq yuklab olingan. Apple bunday statistikani taqdim
etmaydi. Biroq, App Store’ning rus segmentida TikTok Entertainment
kategoriyasida birinchi o‘rinda, Amerika segmentida esa uchinchi o‘rinda turishi
vaziyat jiddiy ekanini ko‘rsatyapti. Ehtimol, tadqiqot o‘tkazilgandan keyin bir necha
oy ichida TikTok ishlab chiquvchilari dastur kodiga ba’zi o‘zgarishlar kiritgan
bo‘lishi mumkin. Biroq, mashhur dasturda bunday tajovuzkor kuzatuv usullari
mavjudligi haqiqati hech bo‘lmaganda foydalanuvchilarni ogohlantirishi kerak.
TheWrap bilan suhbatlashgan axborot xavfsizligi bo‘yicha mutaxassislarning
ta’kidlashicha, TikTok ilovasi va umuman butun ijtimoiy tarmoq foydalanuvchi
qurilmalari va ularning faoliyatini kuzatish uchun ancha kengroq vositalardan
foydalanadi. Ular Xitoy loyihasini amerikalik Facebook va Twitter bilan taqqoslab,
ikkinchisi foydalanuvchilarni kuzatishda ancha faol emasligini aytishdi.
TikTok-da mashhurlik bilan bog‘liq muammolar yo‘q. TikTok foydalanuvchi
ma’lumotlarini boshqarish usuli ham axborot xavfsizligi bo‘yicha mutaxassislarni
chalg‘itadi. Shunday qilib, ijtimoiy tarmoq undan reklama sotib olgan sheriklariga
noyob qurilma identifikatorlaridan foydalanish imkoniyatini bajonidil taqdim etadi.
Bu nafaqat TikTok, balki minglab reklama beruvchilar ham foydalanuvchilarni
kuzatishi mumkinligini anglatadi. Bundan tashqari, TikTok ilovasi ByteDance
tomonidan ishlab chiqilgan ko‘plab kutubxonalar bilan bog‘langan bo‘lib, ularga
uchinchi tomon dasturchilari kirish imkoniga ega emas. Bu shuningdek, dasturiy
ta’minot xavfsizligi auditini murakkablashtiradi va mualliflarga uni tobora ko‘proq
yangi kuzatuv tizimlari bilan to‘ldirishga imkon beradi. Milliardlab odamlarning
ongida iOS platformasi asosan yopiq tabiati tufayli Android-ga qaraganda
xavfsizroq degan fikr uzoq vaqtdan beri mustahkam o‘rnashib qolgan. Biroq,
TikTok holatida bu mutlaqo to‘g‘ri bo‘lmasligi mumkin. Tadqiqot natijalariga ko‘ra,
TikTok’ning iOS versiyasida Android ilovasida qo‘llanilganidan farqli bo‘lgan
videopleerning moslashtirilgan versiyasidan foydalaniladi. Tadqiqot mualliflari, bu
dasturning umumiy barqarorligiga ijobiy ta’sir ko‘rsatishini ta’kidlaydilar, ammo u
xavfsizlikka xavf tug‘dirishi mumkin.
TikTok ning mashhurligi ko‘plab raqobatdosh xizmatlarning, shu jumladan
mavjud platformalar asosidagi xizmatlarning paydo bo‘lishiga ta’sir qilmay
qolmadi. Misol uchun, ilgari Facebook nomi bilan mashhur bo‘lgan Meta Instagram
|
| |
