Xulosa:
1. Voyaga yetmaganlarda jinoyat motivlari shakllanishini oldini olish uchun ular tarbiyasiga
mas’ullikni (kimlar ko‘proq mas’ul va ogoh bo‘lishi kerak) baholanishi o‘rganilganda, respondentlarning
100 % voyaga yetmaganlarning hayoti va tarbiyasida ota-onalar hamda ularning oila a’zolari doimiy mas’ul
va ogoh bo‘lishlari kerakligi, Voyaga yetmaganlarning o‘zi mas’ul va ogoh bo‘lishi muhimligi (92,0%),
undan so‘ng maktab rahbariyati, o‘qish jamoalari hamda voyaga yetmaganlar tengqurlari uning tarbiyasida
mas’ul ekanliklari va doimiy ogoh bo‘lishlari (86,1%), ular tarbiyasida yanada mas’uliyatliroq yondoshishda
huquq tartibot organlari (84,5%), mahalla faollari va jamoatchilik (78,6%), qarindosh-urug‘ va qo‘ni-
qo‘shnilar (73,8%) ham muhim tarbiyaviy ta’sir manbalari sifatida yaqindan yordam berishlari tasdiqlandi.
“PEDAGOGIK MAHORAT” ilmiy-nazariy va metodik jurnal. 2023, № 11
19
2. Respondentlar javoblarini psixologik tahlil qilish natijalari shuni ko‘rsatdiki, voyaga yetmaganlarda
jinoyat motivlari shakllanishiga ta’sir etadigan turli omillar ichida eng xavfli hamda shaxs va jamiyat
hayotida ayanchli oqibatlarni keltirib chiqaruvchi omillar bu - voyaga yetmaganlardagi tabiiy-biologik
ehtiyojlarning vaqtida va me’yorli qondirilmaslik holatlari (91,6%), tarbiya uchun mas’ullarning voyaga
yetmaganlar rivojlanishini ta’minlaydigan jismoniy, ijtimoiy-madaniy va individual psixologik omillar
ta’siridan yetarlicha xabardor emasligi (82 %), voyaga yetmaganlarga xos tarbiyaviy muhit doirasining
yetarlicha va barqaror ta’minlanmaganligi (72,6 %) dir.
Adabiyotlar:
1. O‘zbekiston Respublikasining Konstitusiyasi. - Toshkent: O‘zbekiston, 2017. - 80 b.
2. O‘zbekiston Respublikasining 2016 yil 14 sentyabr O‘RQ-406-son “Yoshlarga oid davlat siyosati
to‘g‘risida”gi Qonuni,. O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 37-son, 426-modda.
3. O‘zbekiston Respublikasining “Bola huquqlarining kafolatlari to‘g‘risida”gi Qonuni, 2007 yil.
4. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 07 fevraldagi PF-4947-son “O‘zbekiston
Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha harakatlar strategiyasi to‘g‘risida”gi Farmoni. - Toshkent:
Adolat, 2017. - 112 b.
5. Jabborov A.M. O‘qituvchi etnopsixologiyasi. Qarshi “Nasaf” nashriyoti, 2015, -180 b.
6. Karimova V.M. Yoshlarda o‘zbek oilasi to‘g‘risidagi ijtimoiy tasavvurlar. Psix. fan. dok. diss. - T.:
ToshDU, 1994. - B.309.
7. G‘oziеv E.G‘., Jabborov A.M. Faoliяt va xulq-atvor motivasiяsi. T.: 2003, -124 b.
8. Qodirov O.S.. Umumiy psixologiya // O‘quv qo‘llanma. - Samarqand, 2022.-250 b.
9. Qodirov O.S., Xotamov Sh.N.. Ijtimoiy psixologiya //Darslik. - Samarqand, 2023.-346 b.
10.
Safarovich Q. O. et al. O‘quvchilar xulq-atvori profilaktikasida maqsadga yo‘naltirilgan tarbiyaviy
ta’sir modeli //Pedagog. – 2023. – T. 6. – №. 2. – S. 382-386.
11.
Safarovich Q. O. et al. Tarbiyasi qiyin o‘quvchilarning xulq-atvori bilan bog‘liq muammolarni
bartaraf etish masalalari //PEDAGOG. – 2023. – T. 6. – №. 2. – S. 367-371.
12.
Safarovich Q. O. et al. Teenager child psychology //Galaxy International Interdisciplinary Research
Journal. – 2022. – T. 10. – №. 5. – S. 454-462.
“PEDAGOGIK MAHORAT” ilmiy-nazariy va metodik jurnal. 2023, № 11
20
|