|
birinchidan, o‗qituvchining odamgarchiligi, adolatliligi, sof vijdonliligi, bolalarni
yaxshi ko‗rish xislatlari; ikkinchidanBog'liq Kasbiy faol psix Darslikbirinchidan, o‗qituvchining odamgarchiligi, adolatliligi, sof vijdonliligi, bolalarni
yaxshi ko‗rish xislatlari; ikkinchidan, o‗qituvchining sezgirligi, talabchanligi bilan
bog‗liq tashqi xislatlari va xulq atvoriga qarab; uchinchidan, o‗qituvchining o‗z
fanini bilishi, uni tushuntira bilishi kabi ta‘lim jarayoni bilan bog‗liq xislatlariga
qarab xarakterlab beradilar.
Shuni ta‘kidlab o‗tish kerakki, tarbiya jarayonining samaradorligini oshirishga
qo‗yiladigan talablar bilan birga, o‗qituvchi shaxsi va uning faoliyatiga nisbatan
qo‗yiladigan ijtimoiy talablar ham o‗sib bormoqda.
O‗qituvchiga jamiyat tomonidan qo‗yiladigan talablar, turli hilda ijtimoiy
kutishlar, pedagogning individualligi, shu tariqa talablarga javob berishga
sub‘ektiv tayyorligi muayyan o‗qituvchining pedagogik faoliyatiga naqadar
tayyorligidan dalolat beradi. Shunisi muhimki, zamonaviy o‗qituvchi uchun zarur
bo‗lgan shaxsiy xislatlarni batafsil ko‗rib chiqish kerak. Bu qanday xislatlar ekan?
Ko‗pchilik psixologlar, shu bilan birga o‗zbekistonlik psixolog olimlar
tomonidan olib borilgan tadqiqotlar zamonaviy o‗qituvchilar uchun eng zarur
xislatlarni
aniqlab
olish
imkoniyatini
beradi.
Rossiya
psixologlaridan
N.V.Kuzmina,
V.Slastenin, F.N.Gonobolin, o‗zbekistonlik psixologlardan
R.Z.Gaynutdinov, M.G.Davletshin, S.Jalilova, A.Jabborov, M.Kaplanova va
boshqalar tomonidan olib borilgan ilmiy tadqiqotlar o‗qituvchilik kasbini atroflicha
o‗rganib, uning kasbiy xislatlarini ancha batafsil ko‗rsatib berish imkoniyatini
yaratdi. O‗qituvchi professiogrammasi muayyan fan tomonidan o‗qituvchiga
qo`yiladigan maxsus talablarni o‗z ichiga qamrab olishi lozim. Bo‗lajak o‗qituvchi
u yoki bu hildagi fan tomonidan qanday talablar qo`yilishini bilish va shu asosida
o‗quv-tarbiya jarayonini tashkil qilish uchun pedagogika oliy o‗quv yurtlarida
muayyan mutaxassislik bo‗yicha o‗qituvchi professiogrammasi ishlab chiqilgan.
Psixologik tadqiqot ishlarini olib borgan M.Abdullajonova, Ye.Gladkova,
LMashhurov, T.Hamroqulov, E.Hidirov va boshqalarning ilmiy izlanishlari o‗zbek
187
tili va adabiyoti, o‗zbek maktablarida rus tili va adabiyoti, matematika, jismoniy
tarbiya o‗qituvchilari va maktabgacha tarbiya muassasalarining tarbiyachilari kabi
qator mutaxassisliklar bo‗yicha o‗qituvchi professiogrammasining taxminiy
modelini (namunasini) aniqlab olish imkoniyatini berdilar.
Professiogrammada muhim xislatlari borgan sari birmuncha ortib borishini
hisobga olgan holda o‗qituvchining quyidagi xislatlari ko`rsatib berishi lozim:
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
birinchidan, o‗qituvchining odamgarchiligi, adolatliligi, sof vijdonliligi, bolalarni
yaxshi ko‗rish xislatlari; ikkinchidan
|
